بررسی وضعیت خشکسالی با استفاده از شاخص گیاهی بارز شده (EVI)

خشکسالی یک ویژگی طبیعی و برگشت پذیر است و تقریبا در تمامی رژیم های اقلیمی رخ می دهد. به منظور ارزیابی گسترش و شدت خشکسالی بایستی اطلاع دقیقی از توزیع مکانی و زمانی پارامترهای موثر در خشکسالی داشته باشیم . مشاهدات ماهوارهای امکان دید همزمان از مناطق وسیع در زمانهای مختلف را فراهم می کنند و بر این اساس بررسی خشکسالی با استفاده از تصاویر ماهواره ای بسیار مورد توجه قرار گرفته است . در این مطالعه از شاخص گیاهی بارز شده (EVI) برای مشخص کردن زمانهای خشکسالی استفاده شده است . محصول شاخص گیاهی بارز شده مادیس با استفاده از روش تفاضل و نسبت باندی باندهای آبی ، سبز، قرمز و مادون قرمز نزدیک ، اثرات اتمسفری و اثرات خاک پس زمینه را به حداقل می رساند. تصاویر سنجنده مادیس برای استان زنجان در بازه زمانی ۱۷ ساله در ماه می تهیه و بررسی شدند. بررسی شاخص EVI در ماه می نشان می دهد که غالب منطقه مورد مطالعه دارای پوشش گیاهی ضعیف می باشد که در دوره خشکسالی این پوشش گیاهی نیز بطور کامل از بین می رود. بررسی نقشه های مربوط به ماه می نشان داد که در سال های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۱ وسعت مناطق فاقد پوشش گیاهی افزایش یافته وبترتیب به حدود ۲۰ درصد، ۱۴ درصد می رسد. همچنین نتایج نشان داد که سالهای ۲۰۱۰ و ۲۰۱۶ و ۲۰۰۷ وسعت مناطق فاقد پوشش گیاهی به حداقل می رسد. بررسی تغییرات مساحت طبقه های پوشش گیاهی مبتنی بر شاخص EVI نشان می دهد که طبقه فاقد پوشش گیاهی در سال ۲۰۰۱ نسبت به سال ۲۰۰۰ روند افزایشی داشته است که نشاندهنده تداوم و افزایش شدت خشکسالی می باشد. همچنین در سال ۲۰۱۰ با بارندگی نسبتا مناسب ، وسعت مناطق فاقد پوشش گیاهی نسبت به سال قبل از آن کاهش یافته است . بررسی تغییرات بلندمدت مقادیر بارندگی در منطقه مورد مطالعه نیز نشان داد که سال های ۲۰۰۸و۲۰۰۱ جزو سالهای دارای خشکسالی شدید می باشند که تایید کننده نتایج بدست آمده از تصاویر ماهواره ای است . نتایج این مطالعه نیز تایید کننده سایر مطالعات می باشد که نشاندهنده کارآیی شاخص سنجش از دوری EVI در بررسی وضعیت خشکسالی است .

Keywords:

خشکسالی , شاخص گیاهی بارز شده (EVI) , مادیس .