بررسی امنیت در فضاهای شهری با استفاده از تکنیک چیدمان فضا (نمونه موردی : محله ساغریسازان- رشت )

امروزه با توجه به گسترش و توسعه شهر و شهرنشینی ، نیاز به امنیت در ابعاد گوناگون بیش ازپیش و متفاوت با گذشته احساس می شود. فضای شهری امن از ویژگی ها و مولفه های عینی و کالبدی متعدد و گستردهای ناشی می شود که دارای تاثیرات متقابلی بر یکدیگر نیز هستند. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه مولفه های چیدمان فضا بر میزان امنیت فضای شهری با استفاده از تکنیک چیدمان فضا است . مبتنی بر روش توصیفی -تحلیلی ، این پژوهش در گام نخست با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی به بررسی مفهوم امنیت و تعاریف ارائه شده از آن از سوی صاحب نظران پرداخته است . سپس بر اساس دیدگاههای مذکور، معیارها و شاخص های موثر بر امنیت فضاهای شهری در قالب چارچوب مفهومی پژوهش تدوین و معرفی گردیده است . در گام بعد و با استفاده از مولفه های حاکم بر تکنیک چیدمان فضا (همپیوندی ، عمق ، اتصال و انتخاب) و بررسی و تحلیل آن در نرمافزار Depth map به عنوان ابزار پژوهش ، میزان امنیت در محله ساغریسازان- رشت مورد ارزیابی قرارگرفته است . یافته ها نشان می دهد خیابانهای اصلی محله از بیشترین میزان امنیت برخوردار بوده، اما فضاهای میانی همچون کوچه ها و بن بست ها که از همپیوندی ، اتصال و انتخاب کمتر و عمق بیشتر برخوردارند، فضایی جدا افتاده محسوب شده و بنابراین از امنیت کمتری برخوردارند. براین اساس، طراحی ساختار معابر محلی باید به گونه ای انجام شود که باعث تقویت همپیوندی گردیده، از جدا افتادگی جلوگیری کند، اتصالات زیادی داشته باشد و جریان حرکت بیشتری تولید کرده و سبب افزایش نظارت اجتماعی و افزایش امنیت در فضای شهری شود؛ چراکه درجه امنیت در فضاهای شهری با جریان حرکت شهروندان و امکان نظارت آنها رابطه معناداری داشته و مهم ترین عامل احساس امنیت در شهروندان است .

Keywords:

امنیت , فضای شهری , تکنیک چیدمان فضا , محله ساغریسازان.