قوم قفص در ایالت کرمان

در میانه سده سوم هجری اغلب نواحی ایران مانند ناحیه جبال در شمال و مناطق مرکزی ایران به مرکز ثقل اندیشه اسماعیلیان تبدیل شد. سرزمین کرمان نیز یکی از مهمترین این نواحی بود. دلیل انتخاب ایالت کرمان از سوی داعیان اسماعیلی، به سبب دوری از مرکز خلافت عباسی و همچنین موقعیت جغرافیایی ویژه آن بود. یکی از برجسته ترین اقوامی که از همان آغاز اندیشه اسماعیلیان را پذیرا شدند، قوم قفص بودند. این قوم که با نامهایی مانند کوفج، کوچ و قفس از آنان نام برده میشود، حوزه فعالیت خود را از دریای عمان تا حوالی جیرفت گسترش داده و با حکومت هایی مانند آل الیاس و سپس سلاجقه کرمان روابط داشتند. قوم قفص قبل از ورود اسلام به ایالت کرمان پیرو هیچ دینی نبودند. حتی پس از ظهوراسلام هم تا سده سوم هیچ آیینی را پذیرا نشدند؛ ولی به مرور و با گذشت زمان با لشکرکشیهای یعقوب لیث به ایالت کرمان و سپس توسط آل بویه و قاورد سرکوب شده و سرانجام در میانه سده سوم تا چهارم هجری اسلام را پذیرفتند و به تشیع اسماعیلی تمایل پیدا کردند. با توجه به اینکه سابقه تبلیغات و فعالیت اسماعیلیان در ایالت کرمان، به اوایل سده چهارم میرسد ،به نظر می آید قفصها نیز در همین بازه زمانی به صورت رسمی به فرقه اسماعیلی گرایش پیدا کرده اند.در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به نقش و جایگاه قوم قفص در ایالت کرمان پرداخته می شود.

Keywords:

قفص , کرمان , اسماعلیه