ساختار عاملی و اعتباریابی نسخه ی فارسی پرسشنامه بار شناختی

نظریه­ ی بار شناختی یکی از قویترین چارچوب­ های پژوهشی در مطالعات تربیتی است. مسئله ی عمده در این چارچوب توسعه­ ی ابزاری مناسب برای اندازه­ گیری بار شناختی است. از این رو هدف پژوهش حاضر، بررسی پایایی و اعتبار پرسشنامه­ ی بار شناختی بود که توسط کلپش، اشمیتز و سیوفرت (۲۰۱۷) طراحی شده است. به همین منظور، پرسشنامه ­ی مذکور بر روی ۲۰۶ دانش ­آموز دختر پایه ­ی هفتم و هشتم، اجراء شد، که در آن دانش ­آموزان میزان بار درونزاد، برونزاد و مطلوب تکالیف یادگیری مختلف را بر روی مقیاس ۷ درجه ­ای، درجه­ بندی کردند. جهت بررسی پایایی ابزار، از آلفای کرونباخ و برای بررسی اعتبار از آزمون t استفاده و کیفیت پاسخ­ های افراد در تکالیف مختلف با یکدیگر مقایسه گردید. تحلیل عاملی تاییدی نیز با استفاده از نرم افزار لیزرل۸۰/۸ به منظور بررسی ساختار عاملی پرسشنامه انجام شد. یافته­ ها نشان داد که پرسشنامه­ ی مذکور، از پایایی و اعتبار مناسبی برای سنجش انواع مختلف بار شناختی برخوردار است. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نیز یک مدل ساختاری سه عاملی را نشان داد که شاخص­ های تناسب آن مطابقت مطلوبی با داده­ ها داشته و ساختار سه عاملی پرسشنامه بار شناختی را تایید می ­کند. از این رو، این پرسشنامه می­ تواند ابزار مناسبی جهت اندازه ­گیری انواع مختلف بار شناختی در دانش ­آموزان پایه ­ی هفتم و هشتم به شمار آید.

Keywords:

Cognitive load theory , Measurement of types of cognitive load , Factor structure , Validity , Reliability , نظریه ی بار شناختی , اندازه گیری انواع بار شناختی , ساختار عاملی , اعتبار , پایایی