ساخت و اعتباریابی مقیاس فراحافظه برای نوجوانان

هدف از پژوهش حاضر تدوین و اعتباریابی مقیاس فراحافظه نوجوانان در بافت تحصیلی بود. این پژوهش، ترکیبی از نوع اکتشافی متوالی است که در مرحله کیفی با استفاده از روش همسوسازی داده­های چندگانه مشتمل بر چهارضلع الف) جمع­آوری اطلاعات مبانی نظری و اصول زیربنایی مربوط به فراحافظه بر اساس چارچوب نظری نلسون و نارنز، ب) پژوهش­های انجام شده در حوزه فراحافظه و یادگیری، ج) ارائه تکلیف حافظه­محور و مصاحبه فراحافظه مبنا بر روی دانش­آموزان (۳۳ نفر) و تحلیل آن (ملاک و نشانگر­ها) و د) بهره­گیری از نظرهای متخصصان حوزه شناختی و تربیتی چارچوب نظری اولیه، و سرانجام بر آن اساس مقیاس فراحافظه تدوین و اعتباریابی شد. سپس در مرحله کمی، با استفاده از نمونه ۲۸۹ نفری (۱۷۰= دختر و ۱۱۶=پسر در رده­ی سنی ۱۸-۱۲ سال) روایی و پایایی مقیاس، با به کارگیری روش­های آماری تحلیل عامل اکتشافی و آلفای کرونباخ بررسی و تایید شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد ۱۹ گویه در قالب ۴ عامل: قضاوت­های مربوط به یادگیری، قضاوت­های خود اطمینان­بخش، قضاوت­های حس دانستن و قضاوت­های آسان بودن یادگیری مقیاس فراحافظه را تشکیل می­دهند. ضریب آلفای کرونباخ برای هر عامل محاسبه و ضریب پایایی کل مقیاس برابر با ۷۱/۰ محاسبه شد. یافته­های پژوهش معرفی ابزاری جهت سنجش فراحافظه گروه سنی نوجوان در بافت تحصیلی است که ابزاری سودمند برای سنجش فراحافظه و به کارگیری در پژوهش­های شناختی و یادگیری است.

Keywords:

metamemory , learning , memory , judgments , فراحافظه , یادگیری , حافظه , قضاوت