مدل سازی و پیش بینی اثر الگوهای مختلف توسعه پیراشهری بر دمای سطح زمین (مورد: جلگه گیلان)

الگوهای مختلف توسعه سکونتگاهی اثر مستقیمی بر شکلگیری جزایر گرمایی شهری دارند و استفاده از مدل های مکانی نقش مهمی در بهبود درک این اثرات ایفا می کند. از این رو در مطالعه حاضر، از مدل سلول های خودکار برای پیش بینی توسعه مناطق سکونتگاهی آینده در شمال ایران (جلگه دشت گیلان) برای سال های ۲۰۳۵ و ۲۰۵۰ تحت سه سناریوی رشد اقتصادی (BAU)، حفاظت از محیط زیست (ENV) و رشد فشرده (COM) استفاده شد. لایه های دمای سطح زمین مناطق سکونتگاهی از سه تصویر ماهواره لندست در سال های ۲۰۰۲، ۲۰۱۲ و ۲۰۲۲ با مقادیر میانگین ۱۴/۳۳، ۳۸/۳۶ و ۷۸/۳۴ درجه سانتی گراد بازیابی شد. نتایج تحلیل های آماری نشان داد که قطعات طیفی مستخرج از تحلیل شی گرای تصاویر ماهواره ای، پیش بینی دقیق تری از میانگین دمای سطح زمین ارائه می دهند. با استفاده از مساحت قطعات طیفی و درصد مرز مشترک آنها با قطعات مجاور، یک مدل رگرسیونی برای پیش بینی دمای سطح زمین مناطق سکونتگاهی پیش بینی شده برای سال های ۲۰۳۵ و ۲۰۵۰ ساخته شد (۶۱۷/۰=R۲). بالاترین میانگین دمای سطح زمین تحت سناریوی COM (۸۸/۳۳ درجه سانتی گراد) در سال ۲۰۵۰ به دست آمد، در حالی که کمترین مقدار میانگین دمای سطح زمین تحت سناریوی ENV در سال ۲۰۵۰ (۲۳/۳۱ درجه سانتی گراد) مشاهده شد. با توجه به نتایج این مطالعه، میانگین دمای سطح زمین مناطق سکونتگاهی به اندازه و پیکربندی فضایی قطعات طیفی سکونتگاهی در مقیاس محلی و الگوهای گسترش مناطق سکونتگاهی (سناریوها) در سطح منطقه ای وابسته است.

Keywords:

رگرسیون خطی , مدل سلول های خودکار , توسعه پیراشهری , مدل سازی دمای سطح زمین , گیلان