تاثیر منبع تامین نیتروژن بر عملکرد کمی و کیفی ژنوتیپ های گشنیز (Coriandrum sativum L.) در شرایط رقابت با علف های هرز

به منظور بررسی تاثیر منبع تامین نیتروژن بر صفات کمی و کیفی ژنوتیپ های گشنیز در شرایط رقابت و عدم رقابت با علف های هرز آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد در سال ۱۳۹۹ انجام شد. عوامل آزمایش شامل ژنوتیپ های گشنیز (نهاوندی، پیشگام، اتیوپی) و منابع کود نیتروژن (اوره، اوره با پوشش گوگردی، شاهد) در شرایط وجین دستی و بدون وجین علف های هرز بودند. نتایج نشان داد ژنوتیپ پیشگام دارای بالاترین توانایی تحمل رقابت (۴۵.۵) و کمترین تغییر در پتانسیل عملکرد (۵۴.۴۸) و ژنوتیپ نهاوندی دارای پایین ترین شاخص تحمل (۹.۶) و بالاترین تغییر در پتانسیل عملکرد (۹۹.۳۳) بود. تغذیه گیاه با کود نیتروژن توانست به طور معنی داری عملکرد گیاه را در شرایط عدم حضور علف های هرز افزایش دهد. در بین ژنوتیپ ها، اتیوپی (۵۶۳.۰۱ کیلوگرم در هکتار) دارای بالاترین عملکرد دانه بود اما بین تیمارهای کودی و ژنوتیپ ها، در شرایط رقابت با علف های هرز تفاوت معنی داری مشاهده نشد. براساس نتایج اثر متقابل کود نیتروژن در ژنوتیپ بر درصد اسانس معنی دار شد. ژنوتیپ اتیوپی تیمارشده با کود اوره بیشترین و ژنوتیپ نهاوندی تیمارشده با کود اوره کمترین درصد اسانس را داشتند. بالاترین درصد لینالول به عنوان اصلی ترین ترکیب شناسایی شده در اسانس گشنیز، متعلق به ژنوتیپ نهاوندی تیمارشده با کود اوره با پوشش گوگردی بود. به طور کلی درصد ترکیبات اسانس، بین ژنوتیپ های مختلف نتایج متفاوتی را نشان داد که نشان دهنده ی تاثیر گذاری ژنتیک بر این ترکیبات می باشد.

Keywords:

اسانس , اوره , اوره با پوشش گوگردی , کنترل علف هرز , گشنیز