شناسایی مناطق تحت تاثیر خطر سیلاب و ارائه راهکارهای عملیاتی جهت کاهش تلفات آهوان در سطح منطقه حفاظت شده مند

زمینه و هدف: سیلاب ها به عنوان یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی، سالانه خسارات جانی و مالی جبران ناپذیری را در مناطق تحت سیطره خود بر جای می گذارند. با توجه به حضور آهوی ایرانی و خطر انقراض آنها بر اثر تلفات ناشی از سیلاب در منطقه حفاظت شده، مند، شناسایی مناطق تحت تاثیر سیلاب و ارائه راهکارهای عملیاتی جهت کاهش تلفات این گونه جانوری از اهمیت بسزایی برخوردار است و از اهداف اصلی این پژوهش می باشد. روش بررسی: در این پژوهش برای مدلسازی و پهنه بندی سیلاب از متغیرهای پوشش گیاهی، تراکم زهکشی، فاصله از آبراهه، جنس زمین، کاربری اراضی، بارش، شیب زمین و انحنای زمین استفاده شده است. یافته ها: نتایج نشان داد که در زمان رخداد سیلاب ها با دوره بازگشت دو ساله، پهنه سیلاب مساحتی به اندازه ۱۸۵۰ هکتار از سطح منطقه حفاظت شده را تحت تاثیر قرار داده است. این پهنه برای سیلاب ها با دوره بازگشت پنج ساله به میزان ۴۳۰۰ هکتار افزایش یافته است. همینطور پهنه اثرگذاری سیلاب برای سیلاب با دوره بازگشت ۱۰ ساله به ۲۲۷۰۰ هکتار می رسد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نقشه های استخراج شده و بازدید های میدانی مشخص گردید از جمله اقدامات عملیاتی در پهنه زیستگاهی مطلوب آهوان و در واقع یکی از بهترین راهکارهای کاهش تلفات آهوان ایجاد سکوهای با ارتفاع کم در سطح منطقه می باشد. موقعیت این سکوها با توجه به نقشه پهنه بندی سیل در منطقه، حضور آهوان و نقاط تجمع آنها و مکان های با تلفات سنگین این گونه جانوری در سیلاب های گذشته در سطح منطقه حفاظت شده مند انتخاب گردیده است.

Keywords:

پهنه بندی خطر سیلاب , مدل HEC-RAS , رودخانه مند , آهوی ایرانی , منطقه حفاظت شده مند.