آرمانشهرازدیرباز همواره دغدغه اصلی بشر بوده ودرافکاروبیان علما و اندیشمندان وجود داشته است بزرگان علم و ادب ایران زمین اثارگرانقدری دراین زمینه افریده ند و دراین میان
نظامی ارمانشهر را با ویژگهای خاص دراشعار خویش به تصویر کشیده است مقاله حاضر با جستجو دراشعار منظومه اقبال نامه اسکندرنامه برآن است تا به تبیین مشخصه ها و ویژگیهای فضایی ارمانشهر دراندیشه های
نظامی گنجوی بپردازد دراین راستا با اشاره ای کوتاه به سابقه همنشینی معنادار ادبیات و شهرسازی درتاریخ ایران مفاهیم کلیدی شهر ارمانی اتوپیا درخاستگاه
ایرانی - اسلامی آن مورد واکاوی قرارمیگیرد ساختاراصلی ارمانشهرنظامی به عنوان محل ظهور کالبد و محتوای ارمانشهر اسلامی بازیگران کارگزاران و نظام مدیریتی حاکم برشهر ارمانی و نهایتا اخلاق شهروندی با استفاده ازمنابع و مصادیق مشابه مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد به همین منظور پژوهش حاضر با استفاده ازمنابع غنی کتابخانه ای نقدونظریه های اندیشمندان و صاحبنظران عرصه شهرسازی رافراروی خوانندگان قرارمیدهد و به این ترتیب بربازخوانی متون ادبی قرنهای پیشین ایران زمین بهعنوان منبع و زادگاه بسیاری ازنظریات شهرسازی و معماری امروز تاکید می نماید.