بررسی عوامل موثر بر گسترش و توسعه کلان شهر با تاکید بر پیش بینی جمعیتی و ارائه راهکار abstract
روند شهرنشینی ایران در نیم قرن اخیر سیری صعودی داشته است. هرچند که افزایش نسبت شهرنشینی از جمله شاخص هایتوسعه محسوب می شود اما در ایران افزایش جمعیت شهری غالبا در چند کلان شهر بزرگ اتفاق افتاده است. در توجیه چنینوضعیتی می توان گفت طی دهه اول قرن بیستم نه تنها ایران بلکه اکثر قریب به اتفاق کشورهای جهان سوم از پدیده ای به نامافزایش جمعیت رنج می بردند. افزایش بی رویه جمعیت در این کشورها آثار و پیامدهای متعددی بر ساختار اقتصادی،فرهنگی و اجتماعی این کشورها برجای گذاشته است که یکی از بزرگ ترین و پایدارترین آن ها بزرگ شدن بیش از اندازهیک یا دو شهر در این کشورها است. در این مناطق به دلیل ضعف ساختاری و عدم مدیریت صحیح سیاسی، اغلب امکانات ومنابع زندگی در یک یا دو شهر (پایتخت، یکی از این شهرها است) متراکم شده است که این پدیده باعث هجوم بی رویهجمعیت از اطراف و اکناف کشور به کلان شهرها می شوند. در نتیجه این شهرها علاوه بر مشکلات عدیده زیست محیطی ازقبیل آلودگی هوا، تخریب منابع زیستی، مشکلات حمل و نقل و ترافیک سرسام آور معمولا با حد بالایی از جرم و جنایت وبزهکاری نیز روبه رو هستند. همچنین در اطراف این شهرها حاشیه نشینی، زاغه نشینی و حلبی آبادها مشکل عمده ی دیگریاست که با آن دست به گریبان اند. روش تحقیق انجام شده در این پژوهش، اسنادی و تاریخی است. با استفاده از آمارهایسرشماری ها، چهار شاخص از جمله؛ عوامل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در توسعه کلان شهرها تعیین شده است.نتایج نشان داد در توسعه اجتماعی، رویکرد انسانی و فرهنگ محور، نسبت به توسعه، علاوه بر تقویت و ارتقای ابعاداقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی توسعه پایدار، می تواند به نتایج جامع و اثربخشی منتهی شود.