بررسی تطبیقی نقش هویت ایرانی و هویت سرمایه داری در طراحی، کالبد و کارکردهای ارگ های قدیم و جدید بم

سال هاست که دو شاهکار ارگ قدیم و ارگ جدید بم در تارک قلب تاریخ، قدمگاه تعداد زیادی از گردشگران و محققان خارجی و داخلی است که جویا و طالب تجربه های تاریخی ملت-ها هستند؛ در واقع این دو اثر، درس هایی از جنس و روح همت، حمیت، غیرت، هویت، استقلال و بکارگیری نبوغ ایرانی در طول تاریخ ایران زمین به نسل های آینده می آموزند. این پژوهش مشتمل بر یک تحلیل مقایسه ای از مشاهدات و بررسی های اسنادی انجام شده توسط محقق از ارگ قدیم و ارگ جدید بم است. در این پژوهش، پس از بررسی غالبیت هویت ایرانی اسلامی موثر در طراحی، نظام، کالبد و کارکرد ارگ قدیم و غالبیت هویت سرمایه داری- فوردیسمی به شکلی نوین و بازتولید شده در طراحی و کارکرد ارگ جدید بم، دو رویکرد حاکم بر تکوین و توسعه ارگ های قدیم و جدید بم که منجر به آفرینش دو چشم اندار با جریانات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی متفاوت گردیده، تحلیل شده است. نتایج نشان داد این دو رویکرد برگرفته از حاکمیت دو ایدئولوژی متفاوت در حین تکوین و توسعه آنهاست. ایدئولوژی حاکم بر تکوین و توسعه ارگ قدیم، تلفیقی از دو الگوی ایرانی-اسلامی و ایدئولوژی حاکم بر تکوین ارگ جدید، ترکیبی از هویت ایرانی- اسلامی و سرمایه داری- فوردیسمی است که رنگ و بوی الگوی سرمایه داری در آن غالب است.

Keywords:

ارگ قدیم , ارگ جدید , شهر بم , هویت ایرانی- اسلامی , هویت سرمایه داری