ارزیابی پایداری کشاورزی بر پایه ابعاد زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی با استفاده از مدل ویکور (منطقه شهری سمنان)

تحقیق حاضر با هدف ارزیابی پایداری کشاورزی در شهرستان­های سمنان، سرخه و مهدیشهر انجام شده است. شاخص­های زیست­محیطی، اقتصادی و اجتماعی به عنوان شاخص­های تصمیم­گیری ارزیابی در نظر گرفته شدند. اطلاعات مورد نیاز در این مطالعه با بهره گیری از نظرات کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی و سالنامه­های آماری استان سمنان (سال ۹۵- ۱۳۹۱) جمع­آوری گردید. تعیین وزن معیارها و زیرمعیارها از طریق آنتروپی شانون و رتبه­بندی شهرستان­های مذکور از لحاظ پایداری کشاورزی با مدل ویکور انجام گرفت. براساس نتایج به دست آمده از روش آنتروپی از سه معیار در نظر گرفته شده در بخش ارزیابی پایداری کشاورزی، معیار زیست­محیطی با وزن نهایی ۵۲/۰ بالاترین امتیاز را کسب کرده است و بعد از آن معیار اقتصادی با وزن ۳/۰ در رتبه دوم و معیار اجتماعی با مقدار ۱۷/۰ کمترین وزن معیار را به خود اختصاص داده است. همچنین، نتایج مدل ویکور نشان داد که از مجموع سه معیار و ۱۸ زیرمعیار مورد مطالعه، پایداری کشاورزی در سه شهرستان استان سمنان با هم متفاوت است، به طوری که شهرستان سرخه با مساحت ۹۲۲۲ کیلومترمربع در رتبه اول، سمنان با مساحت ۱۱۰۱۷ کیلومترمربع در رتبه دوم و شهرستان مهدیشهر با مساحت ۱۹۴۳ کیلومترمربع در رتبه سوم از نظر کشاورزی پایدار قرار دارند. به طور کلی، می­توان نتیجه گرفت که معیار زیست محیطی بیشترین و معیار اجتماعی کمترین تاثیر را در پایداری کشاورزی مناطق منتخب دارد. افزون بر این، نتایج بیانگر آن است که شهرستان سرخه مطلوب ترین منطقه در بین سه شهرستان به لحاظ پایداری کشاورزی می­باشد.

Keywords:

آنتروپی شانون , تحلیل چند معیاره , توسعه پایدار کشاورزی , شاخص های ارزیابی , وزن دهی معیارها