بررسی اثرات تنش خشکی و پرایمینگ بذر بر برخی خصوصیات جوانه زنی و رشد اولیه گیاه انزروت(Astragalus fasciculifolius Bioss.)

گیاه انزروت یکی از گیاهان مهم دارویی در مناطق سیستان و بلوچستان می باشد و از آن در موارد دارویی و درمانی استفاده می شود. جوانه زنی گیاهان در مناطق خشک تحت تاثیر تنش های محیطی به خصوص خشکی قرار می گیرد و بر پراکنش و استقرار آن اثر دارد. لذا این آزمایش با هدف بررسی اثر پتانسیل اسمزی و پرایمینگ بذر بر برخی خصوصیات جوانه زنی این گیاه، در آزمایشگاه به -صورت فاکتوریل با دو فاکتور در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در سال ۱۴۰۲ اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح پتانسیل اسمزی ( آب مقطر، ۲-، ۴- و ۶- بار) و هشت تیمار پرایمینگ بذر شامل هیدروپرایمینگ ، عدم پرایمینگ ، پرایمینگ با جیبرلین ، سالیسیلیک اسید، نیترات پتاسیم ، سولفات روی ، هیومیک اسید و نانو-ذره دی اکسید سیلیسیم بودند. نتایج نشان داد که کاهش پتانسیل اسمزی سبب کاهش درصد و سرعت جوانه زنی و گردید. اما پرایمینگ بذر، اثرات منفی تنش را بر روی این صفات کاهش داد و سبب بهبود این خصوصیات شد. در بین تیمارهای پرایمینگ بذر، جیبرلین و سولفات روی ، بهترین اثربخشی را در بهبود خصوصیات جوانه زنی و رشد اولیه گیاه انزروت در شرایط عدم تنش (پتانسیل اسمزی صفر بار) و تنش شدید (پتانسیل اسمزی ۶- بار) داشتند. در شرایط تنش خفیف (پتانسیل اسمزی ۲- بار)، پیش تیمار بذور با نانو-ذره دی اکسید سیلیسیم و هیدروپرایمینگ ، اثربخشی بهتری در بهبود صفات مورد مطالعه داشتند. از این رو، به نظر می رسد که می توان تیمار پرایمینگ بذور انزروت با این ترکیبات را برای بهبود صفات جوانه زنی و رشد اولیه این گیاه توصیه نمود.

بررسی اثرات تنش خشکی و پرایمینگ بذر بر برخی خصوصیات جوانه زنی و رشد اولیه گیاه انزروت(Astragalus fasciculifolius Bioss.) Keywords:

بنیه بذر , درصد جوانه زنی , جیبرلین , هیدروپرایمینگ