ارزیابی بیان ژن منتون منتول ردوکتاز تحت تاثیر تنش خشکی، شوری و دما در گیاه نعناع فلفلی (Mentha piperita)

نعناع فلفلی (Mentha piperita) یکی از مهمترین گیاهان دارویی تولید کننده متابولیت ­های ثانویه است. منتول یک جزء مهم از منوترپن ­های اسانس نعناع فلفلی است که کاربرد گسترده­ ای در صنایع داروسازی و مصارف صنعتی دارد. این منوترپن ارزشمند توسط آنزیم منتون منتول ردوکتاز(MMR)  تولید می­ شود. رشد گیاه و همچنین بیان این ژن تحت تاثیر عوامل تنش ­زای محیطی دستخوش تغییر می ­شود. در این تحقیق ریزوم­ های گیاه نعناع فلفلی پس از ضدعفونی سطحی، در ظروف حاوی محیط کشت MS با مقادیر ۰، ۵۰ و ۱۰۰ میلی مولار کلرید سدیم و ۰، ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ میلی مولار مانیتول کاشته شدند و بعد در اتاقک های رشد با دماهای ۲۳، ۲۶ و ۲۹ درجه سانتی­گراد قرار گرفتند. سه هفته پس از اعمال تنش ­ها، بیان ژن برگ گیاهان کشت شده با روش Real Time PCR اندازه ­گیری شد و اطلاعات حاصل آنالیز شد. نتایج بیانگر این بود که بیان ژن منتون منتول ردوکتاز در غلظت­ های پایین کلرید سدیم کاهش یافته ولی در غلظت ۱۰۰ میلی­مولار نسبت به گیاه شاهد ۹۷ درصد افزایش داشته است. ولی بیان این ژن در غلظت­های بالای مانیتول و همچنین دمای بالا به حداقل سطح خود رسیده است. با توجه به اهمیت نعناع فلفلی در صنایع داروسازی و صنعتی، افزایش تولید منتول با اعمال تیمارهای مختلف حائز اهمیت می­باشد. با توجه به نتایج حاصل، ترکیب ­های تیماری با صفر میلی مولار مانیتول،۵۰ میلی مولار کلرید سدیم و دمای ۲۳ درجه سانتی گراد باعث افزایش ۹۳ درصدی بیان ژن منتون منتول ردوکتاز نسبت به گیاه شاهد شد و پیش­بینی می­شود که تولید منتول به حداکثر میزان خود برسد.

ارزیابی بیان ژن منتون منتول ردوکتاز تحت تاثیر تنش خشکی، شوری و دما در گیاه نعناع فلفلی (Mentha piperita) Keywords:

Gene expression , menthol , Menthone menthol reductase , peppermint , real time PCR