ارزیابی ارتباط محتوای ربودیوزاید-A و استویوزاید با صفات رشدی، عملکردی و خصوصیات ریشه گیاه استویا (Stevia rebaudiana Bertoni) تحت تنش خشکی
Publish Year: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 10
This Paper With 21 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJMAPR-40-3_012
تاریخ نمایه سازی: 8 مهر 1403
Abstract:
سابقه و هدف: تحقیقات در زمینه ارتباط بین ویژگی های ریشه و محتوای گلیکوزیدهای استویول در ژنوتیپ های استویا (Stevia rebaudiana Bertoni) تحت سطوح مختلف تنش خشکی بسیار اندک است. ازاینرو، این پژوهش با هدف ارزیابی ارتباط خصوصیات ریشه با محتوای دو گلیکوزید ربودیوزاید-A و استویوزاید در دو ژنوتیپ استویا تحت تنش خشکی اجرا شد.مواد و روشها: در این پژوهش ارزیابی ارتباط ویژگی های ریشه و صفات عملکردی با محتوای دو گلیکوزید ربودیوزاید-A و استویوزاید در دو ژنوتیپ استویا (چینی و هندی) در شرایط هیدروپونیک با هفت سطح خشکی (صفر، ۲-، ۴-، ۶-، ۸-، ۱۰- و ۱۲- بار با استفاده از پلیاتیلن گلیکول ۶۰۰۰) در سال ۱۴۰۲ به صورت دو آزمایش کاملا تصادفی در سه تکرار بررسی گردید. بهمنظور اجرای آزمایش، گلدان هایی با مخلوط پومیس و پرلیت (به نسبت یک به یک) پر و تعداد سه نشاء یکدست در اوایل اردیبهشت ماه کشت شدند. در طول آزمایش، تغذیه و اعمال تنش خشکی با استفاده از محلول هوگلند انجام شد. تمامی گلدان ها تا قبل از تثبیت گیاهچهها با آب مقطر آبیاری شدند. بعد از اطمینان از تثبیت گیاهچهها، اعمال تیمارهای خشکی با آبیاری سه روز یکبار با ۴۰۰ میلیلیتر محلول هوگلند با ظرفیت اسمزی متفاوت براساس تیمارهای طراحی شده انجام گردید. پس از گذشت ۶۵ روز از کاشت، تمامی گیاهان داخل گلدان ها به طور کامل خارج شده و اندام های هوایی و زیرزمینی جدا شدند تا ویژگی های مورد نظر اندازه گیری شود. اندازه گیری گلیکوزیدهای استویول بهوسیله کروماتوگرافی مایع با فشار بالا (HPLC) با ستون C۱۸ و دتکتور UV-Vis در طول موج ۲۰۲ نانومتر انجام شد. در نهایت نتایج مربوط به هر ژنوتیپ جداگانه آنالیز و ارائه گردید.نتایج: براساس نتایج صفات عملکردی و رشدی ازجمله ارتفاع بوته، تعداد برگ، وزن تر برگ، عملکرد برگ و عملکرد بیوماس کل تحت تاثیر تنش خشکی در هر دو ژنوتیپ تفاوت معنی داری داشتند و تمامی صفات ذکر شده در اثر تنش کاهش نشان دادند. میزان کاهش صفات عملکرد برگ در سطح ۱۲- بار در مقایسه با شاهد به ترتیب در ژنوتیپ چینی و هندی ۵۹.۸۴% و ۸۷.۹% و عملکرد بیوماس کل ۵۲.۵۱% و ۶۴.۱۹% بهدست آمد. از نظر عملکرد برگ در سطح بدون تنش خشکی، ژنوتیپ هندی دارای میانگین بالاتری بود، در حالی که در سطوح بالاتر تنش خشکی (بیشتر از ۸- بار)، ژنوتیپ چینی عملکرد بالاتری را نشان داد. می توان نتیجهگیری کرد که ژنوتیپ چینی در سطوح بالاتر تنش، تحمل بیشتری از نظر عملکرد برگ از ژنوتیپ هندی دارد. براساس نتایج بیشترین میانگین صفات مرتبط با ریشه ازجمله وزن تر و خشک، حجم، طول و چگالی در ژنوتیپ چینی در سطح ۴- بار و در ژنوتیپ هندی در ۲- بار مشاهده شدند. در هر دو ژنوتیپ تنش جزئی خشکی (۲- بار) منجر به افزایش میانگین استویوزاید و ربودیوزاید-A در مقایسه با تیمار بدون تنش شد، به طوری که بالاترین محتوای ربودیوزاید-A و استویوزاید در همین سطح تنش در ژنوتیپ چینی و هندی (به ترتیب ۲.۵۸ و ۲.۵۸ درصد و ۷.۸ و ۵.۹۶ درصد) بدست آمد. براساس نتایج رگرسیون گام به گام سطح ریشه و وزن تر برگ و عملکرد بیوماس کل از صفات اثرگذار در افزایش محتوای مجموع ربودیوزاید-A و استویوزاید بودند.نتیجه گیری: براساس نتایج، تنش خشکی شدید منجر به کاهش صفات رشدی، عملکردی، ویژگی های ریشه و محتوا و عملکرد دو گلیکوزید مورد بررسی شد. محتوای این دو گلیکوزید به عنوان متابولیت اصلی در گیاه استویا در سطح تنش خشکی جزئی (۲- بار) بیشترین سنتز را داشتند که می توان استنباط کرد که به عنوان متابولیتهای تاثیرگذار در ایجاد تحمل به تنش ایفای نقش میکنند. بیشترین مقاومت در برابر تنش خشکی در ژنوتیپ چینی مشاهده شد، به طوری که در برخی از موارد عملکرد و محتوای مجموع ربودیوزاید-A و استویوزاید در این ژنوتیپ بیشتر از ژنوتیپ هندی بود. در مجموع، این مطالعه نشان می دهد که تنش خشکی شدید به طور مستقیم بر عملکرد و محتوای گلیکوزیدهای ربودیوزاید-A و استویوزاید در گیاه استویا تاثیر کاهنده دارد و برخی از صفات مرتبط با ریشه و صفات عملکردی می توانند به عنوان نشانگرهای مناسب برای تحمل به تنش خشکی در این گیاه استفاده شوند.
Keywords:
Authors
علی قادری
گروه علوم باغبانی، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی، دامغان، ایران
محمد مقدم
گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
شهرام رضوان
مرکز تحقیقات تولید و فن آوری داروهای گیاهی، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی، دامغان، ایران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
