بررسی حکم فقهی «تولید یا واردات محصولات تراریخته» با تکیه بر قاعده ی لاضرر

به رغم توسعه ی روزافزون محصولات تراریخته در سراسر دنیا، این محصولات از موضوعات پرچالش در سراسر دنیا از جمله کشورایران است. با توجه به اختلاف نظر دانشمندان حوزه ی زیست فناوری در مورد مزایا و مضرات این محصولات، جامعه -خصوصا بخش علمی و نخبگانی- هنوز در این مورد به آرامش خاطر نرسیده است. در تراز قواعدی مانند «حرمت تغییر خلقت الهی»، «نفی سلطه ی کفار» و دیگر قواعد فقهی، قاعده ی «لاضرر» نیز می تواند روزنه ای دیگر برای بررسی فقهی این محصولات باشد. در این پژوهش تلاش بر این بوده که نخست مضرات این محصولات از جنبه های گوناگون روشن شود و پس از تبیین موضوع، با تکیه بر «قاعده ی لاضرر» حکم فقهی تولید محصولات تراریخته بیان شود. در بخش موضوع شناسی از روش تجربی و در بخش فقهی از روش نقلی-تحلیلی استفاده شد. پس از موضوع شناسی و بررسی دقیق ماهیت این محصولات با استفاده از مقالات معتبر بین المللی، با تطبیق «قاعده ی لاضرر» نتیجه این شد که بخشی از انواع محصولات تراریخته، ضرر قطعی داشته و بخشی از آنها احتمال ضرر دارند و این احتمال -به دلیل اعتبار بالای پژوهش های تجربی موجود- معتنا به بوده و مشمول قاعده ی مذکور است؛ در نتیجه تولید یا واردات بی قاعده ی این محصولات حرام خواهد بود.

Keywords:

تراریخته , زیست فناوری , قاعده لاضرر , ضرر , ضرار.