بررسی کانهزایی عناصر نادر خاکی با سنگ میزبان متاسندستون در مخروطه افکنه مروست ؛مطالعه موردی بر روی معدن عناصر نادر خاکی سپهر- ۱، مروست، استان یزد

مخروطه افکنه مروست واقع در شهرستان مروست استان یزد، از گذشته به دلیل حضور کانی مونازیت به عنوانیک کانی فسفاته حاوی عناصر نادر خاکی، مورد توجه دانشمندان و زمین شناسان بودهاست و مطالعات بسیاری بررویپلاسرهای این منطقه انجام شده است و در تمام این مطالعات، سنگ میزبان این کانه زایی شیل های سیاه به سن تریاسژوراسیک معرفی شده اند؛ مطالعات انجام شده در محدوده معدن سپهر- ۱، به بررسی این موضوع پرداخته است؛ نتایج بهدستآمده از مطالعات صحرایی و پتروگرافی ۲۵ نمونه اخذ شده از واحدهای سنگی این معدن، نشان دهنده این موضوع استکه سنگ میزبان کانه زایی مونازیت، واحدهای لیتآرنایت، کالک لیت آرنایت، ساب لیت آرنایت و کالک آرنایت بوده است وشواهدی از گسترش شیل سیاه در این محدوده یافت نشد. این واحدها در نمونههای دستی شواهدی از دگرگونی درجهضعیف را نشان می دهند که بر این اساس تحت عنوان متاسندستون نام گذاری شده اند. مطالعه XRD مونازیت ها نشان دادکه علاوه بر کانی مونازیت، شاهد حضور کانی فسفاته دیگری از عناصر نادر خاکی به نام چرالیت در این محدوده هستیم.تصاویر SEM ندول های مونازیت نیز نشان دهنده این موضوع است که این ندول ها تماما از کانی مونازیت تشکیل نشده اند وبه طور میانگین ۲۵ درصد وزنی از ندول را عناصر نادر خاکی و حدود ۵۲ درصد وزنی آن را ۴PO تشکیل داده است و مابقیآن متشکل از سیلیس، آلومینیم و سایر عناصر می باشد. همچنین بررسی عیار عناصر نادر خاکی و فسفات در نمونه هایمتاسندستون این محدوده، عیار بسیار بالایی از عناصر نادر خاکی و همچنین همبستگی مثبت با فسفات را نشان می دهد کهعلاوه بر تایید کانه زایی فسفاته عناصر نادر خاکی، این واحد را به عنوان منبع مناسبی جهت تمرکز فعالیت های اکتشافی آینده معرفی می نماید. بر این اساس تک منشایی بودن مونازیت های مروست به کلی رد شده و واحدهای متاسندستون منطقهمروست به عنوان میزبان جدیدی برای این کانی ارزشمند معرفی می گردد

Keywords:

عناصر نادر خاکی , مونازیت , چرالیت , پلاسر , لیت آرنایت , متاسندستون , مخروطه افکنه مروست , معدن عناصرنادر خاکی سپهر- ۱