بررسی تطبیقی مبدا خیار غبن از دیدگاه مذهب اسلامی

بیع یکی از عقود لازم است که لزوم آن به واسطه اموری همچون خیار از بین می رود. یکی از خیارات، خیار غبن است. بحث در خیار غبن از دو حیث مورد توجه است؛ اول: اهمیت تعیین مبدا خیار؛ دوم: تعیین مبدا خیار غبن. اهمیت تعیین مبدا در خیار، با ترتب احکام خیار و حصول آثار خیار مشخص می شود. در این پژوهش به روش تحلیلی - توصیفی و کتابخانه ای به بررسی اقوال فقیهان مذاهب اسلامی پرداخته شده است. این پژوهش نتیجه می گیرد از نظر عالمان مذاهب اسلامی دو قول برای مبدا خیار غبن وجود دارد؛ اول: روشن شدن غبن، شرط شرعی در اثبات خیار غبن باشد. دوم: آشکارشدن غبن، کاشف از ثبوت خیار از ابتدای عقد است. عالمان برای اثبات شرط شرعی بودن ظهور غبن خیار غبن به روایات و اجماع تمسک کرده اند. برای کاشف عقلی بودن نیز به بنای عقلا و حدیث لاضرر استناد شده است. به نظر نگارندگان، دلایل شرط شرعی با اشکال های سندی و دلالی روبرو است و از استحکام کافی برخوردار نیست.

Keywords:

خیار , خیار غبن , مبدا خیار غبن , کاشف بودن , شرط بودن