بررسی متابولیت های ثانویه در اندام های مختلف دو گونه گیاه زوفا دارویی و زوفای باریک برگ

زوفا (Hyssopus sp.) گیاهی با مواد موثره دارویی از جمله آنتی اکسیدان هایی مانند ترکیبات فنلی (شامل ویتامین ها، رنگدانه ها و فلاونوئیدها) است که ویژگی های ضد جهشی ، ضد سرطانی و همچنین کاهش قند خون را دارند. در این پژوهش ، دو گونه زوفای دارویی (H. officinalis) و زوفای باریک برگ (H. angustifolius) که در بعضی استان های کشور نظیر آذربایجان شرقی و غربی ، سیستان بلوچستان و مازندران به صورت خودرو رشد می کند، مورد بررسی قرار گرفتند. ترکیبات شیمیایی اسانس و عصاره ی نمونه های ریشه معمولی و شاخساره دو گونه زوفا با دستگاه جی سی مس شناسایی شد. براساس نتایج بدست آمده، ترکیب های آلفا و بتا-پینن و ۱ و ۸- سینئول، کامفور و اکتادکادینال از عمده ترین ترکیبات دو گونه زوفا بودند. در بین دو گونه گیاهی زوفا، در گونه باریک برگ به طور کلی میزان ترکیبات بیشتر و مهمتری را نسبت به زوفای دارویی شناسایی شد و نیز در هر دو گونه زوفا، میزان ترکیبات در اسانس بیشتر از عصاره بود. با توجه به مواد و متابولیت های مهم گیاه زوفا باریک برگ و در حال انقراض بودن آن، با ید سعی در کشت و گسترش این گیاه در طبیعت و مزارع گردد و یا اینگه با استفاده از روش های نوین چون کشت بافت به تکثیر و نگهداری این گیاه مهم اقدام نمود.

Keywords:

جی سی مس , زوفای باریک برگ , زوفای دارویی , متابولیت های دارویی