تحلیل گروه های زمانی حاکم بر تغییرات زمانی-مکانی بارش سالانه ایران

در پژوهش حاضر به تحلیل گروه های زمانی بارش۶۰ ساله ایران با استفاده ازتحلیل روند و همسازها پرداخته شد. دراین راستا از داده های ECMWF- ERA۵ با تفکیک مکانی ۲۵/۰* ۲۵/۰ برای بازه زمانی ۲۰۲۲-۱۹۶۳بهره گرفته شد. ابتدا میانگین و ضریب تغییرات بارش ۶۰ ساله کشور بررسی و سپس با برازش مدل رگرسیون خطی به روش پارامتری، روند بارش وارسی شد. در نهایت با استفاده از تحلیل طیفی، همسازهای مربوط به بارش سالانه استخراج گردید. با توجه به نتایج پژوهش، گستره روند منفی معنادار بارش طی دوره آماری وسیع تراز گستره روند مثبت معنادار بوده است. روند منفی بارش عموما منطبق بر نواحی شمالغرب، شمال و شرق محدوده مطالعاتی و روند مثبت معنادار منطبق بر زاگرس مرتفع است. خروجی حاصل از تحلیل طیفی که در مطالعات دیگر مشهود نبود گویای نقش کمرنگ همسازهای معنادار درنواحی شمالی ساحلی کشور است. همچنین نیمه جنوبی کشور عمدتا تحت تاثیر چرخه های ۷-۲ ساله و نواحی غربی عموما تحت سیطره سیکل های درازمدت ۲۰-۷ ساله است. براین اساس الگوهای مربوط به این چرخه ها را می توان به عوامل محلی، سیستم های کلان مقیاس جوی، همسایگان و گاهی ترکیب تمام عوامل که سبب تنوع چرخه ها در یک مکان شده است، نسبت داد.

تحلیل گروه های زمانی حاکم بر تغییرات زمانی-مکانی بارش سالانه ایران Keywords:

بارش , روند , رگرسیون , همساز , چرخه