تحلیل وضعیت قدمت ساختمانی و دسترسی به شبکه فاضلاب به منظور ارتقای کیفیت زندگی با تاکید بر چرخه نوسازی و بهسازی بافت های شهری (مطالعه موردی: شهرک بزین، منطقه ۱۰ شهرداری شیراز) abstract
مقدمه:
زیست پذیری شهری به عنوان یکی از مفاهیم کلیدی در برنامه ریزی شهری، به توانایی شهرها در تامین نیازهای اساسی ساکنان و ارتقای کیفیت زندگی اشاره دارد. شاخص های کالبدی مانند
قدمت ساختمانی و دسترسی به سیستم فاضلاب عمومی، نقش تعیین کننده ای در بهبود زیست پذیری ایفا می کنند. بافت های فرسوده و عدم دسترسی به شبکه فاضلاب، چالش های بهداشتی و زیست محیطی ایجاد می کنند که بر کیفیت زندگی تاثیر منفی می گذارند. بنابراین، چرخه بهسازی و نوسازی شهری به عنوان راهکاری موثر برای ارتقای زیست پذیری و ایجاد محیطی پایدار ضروری است. مواد و روش ها:این پژوهش از نظر هدف، کاربردی-توسعه ای و از نظر روش، توصیفی-تحلیلی است. در فرآیند تحلیل ها از روش های تحلیل فضایی استفاده شده است. هدف مطالعه، بررسی
زیست پذیری شهری با استفاده از دو شاخص کلیدی، یعنی
قدمت ساختمانی و دسترسی به سیستم فاضلاب عمومی در سطح محلات شهری (سطوح خردتر از مناطق) با بهره گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) است. در این پژوهش، از نرم افزارهای Excel، ArcGIS و Google Earth استفاده شده است.نتایج:بر اساس یافته های پژوهش، حدود ۸۱ درصد از قطعات مسکونی به شبکه فاضلاب عمومی متصل هستند، در حالی که ۱۹ درصد فاقد این اتصال می باشند. از نظر قدمت ساختمانی، نتایج نشان می دهد که ۶۵ درصد از قطعات کمتر از ۲۰ سال و ۳۵ درصد بیش از ۲۰ سال عمر دارند.نتیجه گیری:بنابراین، در حال حاضر تعداد قابل توجهی از بناهای این شهرک در وضعیت نامناسبی قرار دارند و در صورت عدم ورود به چرخه بهسازی و نوسازی، در آینده با مشکلاتی مانند گسترش بافت فرسوده و کاهش استقبال شهری مواجه خواهیم شد. همچنین، ۱۶ درصد از قطعات مسکونی بیش از ۳۰ سال عمر دارند که باید به سرعت و با دقت شناسایی شده و در اولویت برنامه های بهسازی و نوسازی قرار گیرند. از سوی دیگر، عدم اتصال حدود ۲۰ درصد واحدهای مسکونی به شبکه فاضلاب شهری، تهدیدی جدی برای زیست پذیری این شهرک محسوب می شود و نیازمند توجه فوری برنامه ریزان شهری است. از دیگر یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که مطالعات زیست پذیری در سطوح خرد (مانند محلات و شهرک ها) در مقایسه با سطوح کلان تر (مانند مناطق)، نتایج دقیق تر و کاربردی تری ارائه می دهند. همچنین، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) به عنوان ابزاری کارآمد، امکان به روزرسانی سریع و دقیق اطلاعات را فراهم کرده و باید بیش از پیش در برنامه ریزی بهسازی و نوسازی شهری مورد استفاده قرار گیرد.
