دگردیسی شمع در رباعیات عطار نیشابوری

نماد یا سمبل یکی از انواع صور خیال شاعرانه است که به دلیل تعدد مفاهیم و ظرفیت معانی حقیقی خود، یک با چند معنی غیرحقیقی (مجازی) را نمایندگی می کند. در نماد، یک واژه افزون بر حفظ معنای حقیقی خود، در مرتبه ای فراتر از استعاره قرار می گیرد. نماد یک به چند معنی حقیقی خود، یک مرتبه ای فراتر از استعاره قرار می گیرد. در نماد، یک واژه افزون بر حفظ معنای حقیقی خود را نیز نمایندگی می کند. نماد در مقایسه با استعاره، دایره معنایی گسترده تری دارد و ممکن است بر چند مفهوم مجازی دلالت کند. ضمن آنکه - خلاف استعاره - معنای حقیقی خود را نیز حفظ می کند. این شیوه بیان نمادین موجب می شود تا کلام هنری تر گردد و دارای عمق بیشتری باشد و از حالت تک معنایی خارج شود و تفسیرپذیر گردد. از جمله آثار عطار که شاعر به کمک نماد درصدد عینی کردن مفاهیم عرفانی است، مختارنامه است که مجموعه رباعیات اوست و در پنجاه باب مرتب ساخته است. اما این اثر متاسفانه از جمله خود مجموعه عطار ناشناخته است. از آنجا که مختارنامه انتقال بخش های مهمی از اندیشه ها و مفاهیم موجود از زبان شخصیت های مختلف (نمادین) بیان شده اند، این مقاله در صدد بررسی دگردیسی واژه در رباعیات عطار است و به این مهم دست پیدا کرده است که شمع گاه وقتها در معانی متضاد با توجه به زاویه های مختلف به کار رفته است.

دگردیسی شمع در رباعیات عطار نیشابوری Keywords:

تصویر نمادین , شمع , دگردیسی , مختارنامه