اثرات تغییرات اقلیمی و زمستان های گرم بر عملکرد درختان سیب در استان آذربایجان غربی

ارقام دیررس و پاییزه سیب برای رفع رکود فیزیولوژیکی جوانه های خود و آمادگی برای گلدهی به حدود 1500 تا 2000 ساعت دمایصفر تا مثبت 10 درجه نیاز دارد. با توجه به تغییرات اقلیمی و کاهش ملموس بارندگی و برف در زمستان در سالهای اخیر در استانآذربایجان غربی پدیده ای بنام زمستان گرم در منطقه به طور مکرر اتفاق می افتد که در اغلب درختان هسته دار سبب زودگلدهی ودر نتیجه آسیب های بعدی در اثر سرمازدگی میگردد. لیکن تاثیر زمستان های گرم بر رفتار بیولوژیکی و عملکرد درختان سیب کمترمورد توجه قرار گرفته است. با توجه به کاهش تولید سیب در برخی سالها، علیرغم افزایش سطح باردهی و سطح زیر کشت، در اینمقاله همبستگی بین باردهی درختان سیب و متوسط دمای زمستان سال قبل بررسی شده است. نتایج نشان داد که در غیاب پوشش برفی کافی در 12 سال اخیر متوسط دمای زمستانه (2/28) نسبت به متوسط دمای زمستان 61 ساله (1/17) بیش از دو برابرافزایش یافته است. همبستگی منفی معنی داری (r= -0.64) بین افزایش دمای زمستان و کاهش عملکرد هکتاری سیب استان مشاهده گردید. بنظر می رسد افزایش دمای زمستان آثار سوئی بر گلدهی، کاهش ذخایر ریشه و شاخه، تعداد گل، کیفیت گل (گل های ناقص الخلقه)، به تاخیر افتادن تا عدم گلدهی، کاهش فروت ست (تشکیل میوه) و کاهش تقسیم سلولی و در نهایت کاهش عملکرد هکتاری سیب و خسارت اقتصادی زیادی گردیده است. در چنین شرایطی باید الگوی کشت جامعی تهیه شود تا اولا از کشت درختان سیب در دشتها اجتناب گردد و ثانیا در باغات موجود با حذف برگ ها (برگریزی) سه هفته پس از برداشت و یا مصرف مواد شیمایی قطع کننده دوره استراحت از قبیل نیترات پتاسیم، تیواورآ می توان مشکل را تاحدودی برطرف ساخت و نیز تحقیقات لازمبرای شناسایی و کشت ارقام با نیاز سرمایی کمتر صورت گیرد.

Keywords:

زمستان گرم , بیولوژی گلدهی , سرمازدگی , گلدهی , تشکیل میوه