تأثیر ارقام مختلف گندم بر پارامترهای زیستی و نرخ ذاتی افزایش جمعیت شته معمولی گندم (Schizaphis graminum (Rondani) (Hem.: Aphididae

شته معمولی گندم یکی از آفات مهم غلات دانه ریز، بویژه گندم در سرتاسر جهان می باشد. در این تحقیق واکنش های زیستی شته مزبور روی ارقام مختلف گندم شامل عدل، امید، داراب 2، پیشگام، سپاهان و یاواروس ارزیابی گردید. آزمایشات در شرایط گلخانه با دمای 5±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 10±55 درصد و دوره ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. در این تحقیق به منظور تعیین میزان مقاومت یا حساسیت ارقام گندم در مقابل این شته، درصد مرگ و میر پوره ها، طول دوره پورگی، باروری کل، طول عمر و نرخ ذاتی افزایش جمعیت ((r(m) محاسبه گردید. نتایج نشان داد که پوره ها ضمن رشد و نمو روی ارقام گندم هیچ تلفاتی نداشتند. بیشترین و کمترین طول دوره پورگی به ترتیب مربوط به رقم امید (6/3 روز) و پیشگام (5/8 روز) بود. کمترین میزان باروری (40/2 پوره) و کمترین طول عمر (33/8 روز) در رقم امید مشاهده شد. همچنین پائین ترین نرخ ذاتی افزایش جمعیت در ارقام امید و عدل (0/284) و بالاترین در ارقام پیشگام (0/334) و سپاهان (0/331) به دست آمد. نتیجه ی مطالعات مربوطه نشان داد که از بین ارقام مورد مطالعه، رقم پیشگام به شته معمولی گندم حساس بوده و رقم امید در مقایسه با سایر ارقام مقاوم تر می باشد.

Keywords:

شته معمولی گندم , نرخ ذاتی افزایش جمعیت , پارامترهای زیستی