تحلیل تفاوت میزان آسیب‌پذیری فیزیکی بافت های منظم و ارگانیک شهر کرمان در برابر خطر زلزله

کاهش بحران و نیل به توسعه پایدار و جوامع تاب‌آور نیازمند شناخت و تحلیل درستی از ماهیت و ابعاد چندگانه اجتماعی- فضایی آسیب‌پذیری جوامع و مکانها در برابر مخاطرات طبیعی (زلزله) می‌باشد. در این ارتباط، با توجه به توسعه و گسترش شهر کرمان در دهه‌های اخیر و در معرض خطر زلزله قرار داشتن این شهر، بررسی و تحلیل وضعیت آسیب‌پذیری آن ضروری است. در این ارتباط، با توجه به اینکه انواع بافتهای شهری از نظر فیزیکی و اجتماعی دارای شرایط خاص خود هستند، توجه به نوع بافت در تحلیل آسیب‌پذیری می‌تواند در ارائه راهبردهای مناسب و متناسب با هر بافت موثر باشد. لذا سوالهای اصلی این پژوهش چنین تعریف شد: میزان آسیب‌پذیری فیزیکی بافت‌های منظم و ارگانیک شهر کرمان در برابر خطر زلزله چقدر است؟ و آیا بین بافت منظم و ارگانیک شهر کرمان از لحاظ میزان آسیب‌پذیری فیزیکی تفاوت معنی‌داری وجود دارد؟ بر این اساس، مفهوم آسیب‌پذیری فیزیکی در هفت بعد و 17 شاخص و بیش از 40 معرف تعریف عملیاتی شد. وزن شاخصها و ابعاد نیز از طریق روش AHP گروهی بدست آمد. داده‌های مورد نیاز نیز از طریق روش میدانی- پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه خانوار و کارشناس گردآوری شدند. برای تعیین حجم نمونه از روش کوکران استفاده شد. نمونه‌گیری نیز به روش طبقه‌ای-تصادفی انجام شد. تحلیل داده‌ها و آزمون فرضیه‌ها نیز از طریق مدل تصمیم‌گیری چند معیاره، تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون توکی انجام شد. نتایج نشان داد میزان آسیب پذیری فیزیکی بافت ارگانیک با اندازه 55.94 در مقیاس 1 تا 100، در حد متوسط به بالا و بافت شطرنجی با اندازه 38.26 در حد متوسط به پایین ارزیابی می شود. تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون توکی نیز نشان داد که میزان آسیب‌پذیری فیزیکی بافت‌های ارگانیک و شطرنجی از تفاوت معنی‌داری برخوردار است.

Keywords:

آسیب‌پذیری فیزیکی , بافت ارگانیک , بافت شطرنجی , شهر کرمان