مکان گزینی بهینه محل های اسکان موقت با تأکید بر معیارهای تعیین شده توسط سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) (مطالعه موردی: منطقه شمیرانات)

سیستم های اطلاعات جغرافیایی بسیار فراتر از آن چیزی است که در ذهن ها تصور می شود. آنچه که این فن آوری را از سایر تکنولوژی های مشابه متمایز می داند انجام تحلیل های فضایی بر پایه اطلاعات مکانی است.تفسیر موضوعات جغرافیایی با کمک مدل های (GIS) گزینه ای است کارآمد برای هر گونه برنامه ریزی. با توجه به قابلیت ها و خصوصیات، فضایی سامانه های اطلاعات مکانی (GIS) در جمع آوری، به روز رسانی، نگهداری، پرورش و تحلیل و ترکیب اطلاعات از یک سو وابستگی زیاد مدیریت بهینه بحران ها به دسترسی به اطلاعات صحیح و به هنگام، به ویژه داده های مکانی و جغرافیایی از سوی دیگر، این سیستم را به ابزاری توانمند و مناسب در جهت تسهیل و تسریع دستیابی به اهداف مدیریت بحران قرار داده است. در این مقاله با توجه به موضوع کاربرد GIS در مکان یابی مراکز اسکان موقت (شمیرانات) به مکان یابی اسکان موقت در حین و بعد از بحران در منطقه شمیرانات پرداخته ایم. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده که با استفاده از نرم افزار ARC/GIS به تهیه نقشه مکان یابی مراکز اسکان موقت شهری با رویکرد مدیریت بحران قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که با توجه به شاخص هایی که مهمترین مسئله در مکان یابی، تعیین معیارهای مناسب می باشد. برای تعیین این معیارها، شناخت کامل عوامل تأثیر گذار مانند عوامل اجتماعی، فرهنگی، جغرافیایی، سیاسی و اقتصادی لازم می باشد. در این مقاله 13 معیار اصلی معرفی گردید. این معیارها شامل دسترسی، منابع آب، ملاحظات اقتصادی، فرهنگی و سنت، نظر مردم و ... می باشد. به علت خصوصیت مکانی اکثر اطلاعات مکان یابی بر اساس تحلیل و تفسیر اطلاعات مکانی در محیط GIS انجام شده است. برای این منظور معیارهای مورد نظر برای منطقه شمیرانات، در لایه های اطلاعات جغرافیایی تهیه شده است. نتایج به دست آمده نشان دادن از ان جا که عمدتاً داده های مورد استفاده در مکان یابی اسکان موقت، مکانی بوده و با توجه به قابلیت GIS در پردازش و حلیل داده های مکانی و یا غیرمکانی GIS می تواند به عنوان ابزار قوی مورد استفاده مدیران قرار گیرد.

Keywords:

اسکان موقت , مدیریت بحران , مکان یابی , GIS , شمیرانات