شهری عمودی، مفاهیم و الزامات تحقق آن (مطالعه موردی: شهر تبریز)

در چند دهه ی اخیر الگوها و فرمهای مختلف شهری از سوی برنامه ریزان شهری و شهرسازان ارائه گردیده که همگی این الگوها در راستای توسعه پایدارشهری انتخاب شده است. طراحی شهر عمودی نیز یکی از این فرم هایی است که در قالب الگوی رشد هوشمند می باشد. هدف این مقاله بررسی محتوا و پیشینه رویکرد طراحی شهری عمودی به عنوان نظریه جدید طراحی شهری است که در راستای حل مشکلات شهری ناشی از کمبود زمین و کاهش هزینه های حمل و نقل شهری و جایگزینی الگوی مناسب حمل و نقل بوجود آمده است. علاوه بر این بررسی شرایط شهر تبریز به عنوان کلان شهری در حوزه شمال غرب ایران، برایتحقق اهداف رویکرد فوق و تحلیل محتوای متون تخصصی و بررسی تحلیلی رویکردها و جنبش های مطرح در توسعه شهری عمودی، به منظور استخراج پیشینهطرح این رویکرد از دیگر اهداف این نوشتار است. در این پژوهش از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است که گرداوری منابع آن از روش کتابخانه ای واسنادی - و مشاهدات میدانی می باشد. یافته های پژوهش حاکی از این است که رویکردهایی همچون منظر عمودی، آسمانخراشهای پایدار، شهرسازی اکولوژیک و طراحی اکولوژیک، ریشه های شکل گیری رویکرد طراحی شهری عمودی است. همچنین دو مقوله پایداری اکولوژیک و توسعه عمودی برای استفاده از حداکثر فضای آسمان از موضوعات اصلی و محوری این رویکرد است. در ادامه، ویژگی های کلان شهر تبریز به لحاظ شرایط زمین و رشد عمودی با استناد به طرح جامع تبریز و مطالعات میدانی مورد مطالعه قرار گرفته که نتایج نشان می دهد برای رسیدن به شهر عمودی و توسعه پایدار استفاده از الگوهایی ضروری به نظر می رسد که در انتها با رو یکرد مشکل محور و نظریه زمینه ای در پژوهش های کیفی، الگویی برای چگونگی مواجهه با این موضوع در قالب ارائه پیشنهاداتی در باب نحوه بکارگیری پهنه های کلان شهر تبریز مطرح شده است.

Keywords:

طراحی شهری عمودی , منظر عمودی , فرم شهری , تبریز