بررسی سیر تکاملی نمادگرائی و شفافیت در فضاسازی بناهای عمومی و دولتی بعد از انقلاب (از سال 1357 تا عصر حاضر)

شفافیت و سیالیت یکی از عناصر اصلی در معماری ایرانی میباشد. حرکت و پویش، در شکل گیری معماری ایرانی، که از اصل هستی شناسی خویش یعنی حرکت همیشگی و تکامل هستی از یک کیفیت مادی به کیفیت روحی نشات می گیرد. در معماری ایرانی شاهد قرارگیری جمع میان صورت و معنا در کنار یکدیگر میباشیم، که صورت ظاهری معماری ایرانی را در شفافیت فضاهای ان معنا کرده، که این شفافیت در بردارنده سلسله مراتب فضایی، ریتم، حرکت فضایی، تداوم روشنی وتاریکی، پیوستگی و همبستگی فضاهاست. اهداف پژوهش شناسائی مفهوم شفافیت در معماری سنتی ایران، و بازخوانی تاثیر و تبیین کیفیت تجلی ان در معماریمعاصر ایران میباشد. بر این مبنا تلاش میشود به این پرسش ها پاسخ داده شود: ما در معماری سنتی خود توسط حیاط ها، ایوان ها، گشادگی ها، روزنه ها، نورگیرهاو هورنوها، ماده را به حداقل ممکن رسانیده بودیم؛ ایا در مدرنیته ایرانی با حذف همگی این عناصر باز هم سبکی را خواهیم داشت ؟ ایا در مدرنیته ایرانی سلسله مراتب فضائی و کلیت واحد فضائی معماری سنتی ایران را حس خواهیم نمود ؟ رویکرد پژوهش بر مبنای بازشناسی مفهوم شفافیت و تحلیل ان در نمونه های مورد مطالعه است. روش جمع اوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی است. از این رو این مقاله بر ان است که در گام نخست جنبه های مختلف شفافیت را در عناصرمعماری ایران سنتی و تاثیرات ان را در سازماندهی فضاهای خلاق مدرن در مقیاس های مختلف به چالش کشیده و در ادامه در جهت فراگذشتن از توجه صرف بهابعاد زیبایی شناختی و ریاضی گون بنا ها به ماهیت نرم و سیال معماری ایران،که در پس ظاهر حجیم و استوار پنهان مانده است توجه گردد. در گام سوم با شناساندن معماری مدرن از یکسو و شکل گیری ارزش های جامعه سنتی در فضاسازی معماری بعد از انقلاب پرداخته و در گام نهائی، بناهای عمومی بعد از انقلابمورد تحلیل قرار گرفته و جنبه های شفافیت در عین معناگرائی سنتی انها مورد بررسی قرار خواهد گرفت

Keywords:

شفافیت , نمادگرائی , بناهای عمومی و دولتی مدرن , تحلیل فضائی کالبدی