پهنه بندی آستانه بحران خشکسالی استان هرمزگان با کاربرد شاخص معیار بارش SPI و GIS

خشکسالی از پدیده های خزنده محیطی است که خسارت های زیادی را بر منطقه تحت تأثیر تحمیل می کند. این پدیده به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشکی مانند استان هرمزگان که از شکنندگی بیشتری برخوردارند، نمود بیشتری دارد. هدف از این پژوهش شناسایی دوره های خشک در استان هرمزگان با استفاده از شاخص SPI در مقیاس زمانی شش، دوازده و بیست و چهار می باشد. در این راستا آمار بارش ایستگاه های بندرعباس، بم، بندرلنگه، بوشهر ، چابهار، فسا، قشم، حاجی آباد، جاسک، کیش، میناب سیرجان در داخل و خارج استان و بر مبنای دوره آماری 2005-1985 مورد استفاده قرار گرفت. ابتدا دوره های خشک منطقه شناسایی و سپس شدت و تداوم دوره های خشک در هر سه مقیاس زمانی محاسبه و تعیین شد. در ادامه به منظور نمایش بهتر خشکسالی ها در سطح استان، از نرم افزار Arc Gis استفاده و نتایج حاصل شده در قالب نقشه های پهنه بندی، تهیه و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این پژوهش بیانگر آن است که با طولانی شدن دوره خشکسالی و تداوم آن، دو مؤلفه شدت و گستره مکانی خشکسالی افزایش می یابد. همچنین، مناطقی از غرب و جنوب غرب، و بخش هایی از جنوب و جنوب شرقی استان هرمزگان نسبت به مناطق دیگر از نظر آسیب پذیری مستعدتر بوده و بیشتر در معرض خشکسالی قراردارند. لذا مناطق مذکور در بخش کشاورزی ونظام های مبتنی بر کشت دیم، که بقای آن بستگی به میزان بارش دارد، آسیب پذیرتر می باشند.

Keywords:

خشکسالی , نمایه بارش استاندارد شده (Arc Gis , (SPI , هرمزگان