بررسی اثرات زیست محیطی پدیده گرد و غبار در استان ایلام

پدیده گردوغبار یکی از مهمترین مخاطره های اقلیمی چندسال اخیر می باشد که معمولاً از سمت غرب جنوب غرب وارد ایران شده و استانهای غربی، جنوبی و مرکزی کشور را تحت تأثیر قرار می دهد و به لحاظ اجتماعی، ا قتصادی و زیست محیطی این مناطق را دچار اختلال نموده است. به دلیل موقعیت چغرافیایی ایران (در عرض جغرافیایی 25 تا 40 درجه شمالی واقع شده) در بیابان های کشورهای مجاور همواره در معرض این پدیده مخرب است. عوامل و عناصر متعددی در به وجود آمدن پدیده گردوغبار نقش دارند که مهمترین آنها شامل: ویژگی ه ای منطقه از جمله بیابانی بودن، بافت و ترکیب خاک، توپوگرافی منطقه جهت کانالیزه کردن جریان های هوا، الگوهای سینوپتیکی وزش بادهای شدید و ناگهانی، کمبود بارش و خشکسالی، خشک شدن تالابها و رودخانه ها، عوامل انسانی، سیکل طبیعی اقلیم و فرسایش شدید بادی می باشد. در این پزوهش به اثرات زیست محیطی این پدیده بویزه تأثیر بر پوشش گیاهی استان پرداخته شده است. از مقایسه تعداد روزهای گرد غبار در ایستگاه های متفاوت سطح استان ایلام جهت یافتن پارامترهای مورد مطالعه استفاده شده و از سویی ارتباط پدئیده گردوغبار در ایستگاه های متفاوت سطح استان ایلام جهت یافتن پاارمترهای مورد مطالعه استفاده شده است و از سویی ارتباط پدیده گردوغبار در تشدید بیابانزایی و خشکسالی های چند سال اخیر استان مورد مطالعه قرار گرفته است. یافته های تحقیق از انواع روش های فوق نشان می دهد که با مقایسه تعداد روزهای گردوغبار در ا یستگاه های مختلف سطح استان در مناطق هموار و پست نیمه غربی و جنوب استان بیشترین وقوع گردوغبار مشاهده می شود. از اثرات نامطلوب پدیده گردوغبار بر روی پوشش گیاهی و جنگلی استان، خشکیدگی درختان بلوط است، افزایش شدت و مدت گردوغبار (اختلال در متابولیسم) عنوان گردیده است. همچنین این پدیده بر میزان مهاجرت پرندگان زادآوری پرندگان و حیوانات ت أثیر مستقیم دارد و با از بین بردن پوشش گیاهی بر تشدید بیابان زایی منطقه می افزاید.

Keywords:

اثرات زیست محیطی , گردو غبار , پوشش گیاهی , مخاطره های اقلیمی , استان ایلام