گیاه دارویی علف چشمه و ارتباط آن با مواد شیمیایی چشمه های جاری در نواحی بازالتی وحفاظت از رویشگاههای آن در منطقه آزاد تجاری و صنعتی ماکو

گیاه بولاغ اوتی گیاهی علفی و پایا با ساقه های ضخیم و گوشتدار و ریشه های کوچک سفید رنگ، برگهای متنوبو گلهای سفید رنگ خوشه ای و میوه خورجین از خانواده شب بوها می باشد. این گیاه اکثراً در چشمه ها، مجاریباریک آبها و نواحی سردابی اکثر نقاط جهان و ایران رویش دارد. در شهرستان ماکو نیز دو منطقه رویشی بولاغ اوتیشناسایی و مطالعه گردید: 1- منطقه رویشی قره سوی بازرگان در ش ال غر 2- منطقه رویشی چش ه خلج کارد در شرق. جهت بررسی مواد و املاح تاثیر گذار بر رشد بولاغ اوتی در طول مسیر هر یک از چشمه های مورد نظر از سهنقطه تصادفی آب برداشت و مورد تجزیه و تحلیل شیمیایی قرار گرفت و در محل هر یک از نقاط تصادفی دبی آب ،تراکم و ترکیب گیاهی و... اندازه گیری گردید و به کمک GPS مختصات نقاط تصادفی، برداشت شده و روی نقشههای مورد نظر جاگذاری گردید. پس از مشخص شدن نتایج آنالیز شیمیایی چشمه های مناطق رویشی و مقایسهنتایج آنها با نتایج آزمایش سایر چشمه های بازالتی منطقه مشخص گردید که آب چشمه های مناطق رویشی با آبچشمه های مناطق غیر رویشی در مورد یون کلسیم اختلاف فاحشی داشته و میزان یون کلسیم در چشمه هایرویشی (قره سوی بازرگان و خلج کرد) بیشتر از 100 میلی گرم در لیتر می باشد. ارتفاع متوسط بولاغ اوتی پس از برداشت 01 پایه گیاهی از هر منطقه رویشی بدست آمد که برای منطقه رویشی خلج کرد 24/3 سانتی متر و برای قره سوی بازرگان 22/2 سانتی مترتعیین گردید و همچنین مشخص گردید که با افزایش دبی رفته رفته از تراکم گیاه بولاغ اوتی کاسته می شود. بر اساس مطالعات میدانی و استفاده از نقشه های لیتولوژی و هیدروژئولوژی منطقه سنگ بستر مناطق رویشی از سنگ های بازالتی و لایم استون تشکیل گردیده است.

گیاه دارویی علف چشمه و ارتباط آن با مواد شیمیایی چشمه های جاری در نواحی بازالتی وحفاظت از رویشگاههای آن در منطقه آزاد تجاری و صنعتی ماکو Keywords:

بولاغ اوتی , چشمه های بازالتی , ماکو