واکاوی مولفههای زیبایی شناسی در معماری مبتنی بر طبیعت نمونه موردی: بافت سنتی شهر یزد

زیبایی از مقوله هایی است که همواره مورد توجه هنرمندان، فلاسفه و نظریه پردازان بوده است و هر یک نسبت به شرایط فرهنگی اجتماعی زمان خود تعریفی از آن ارائه کردهاند. فلاسفه اسلامی نیز با بهرهگیری از معارف قرآنی در این باره نظریاتی دادهاند ومولفههایی برای آن ذکر کردهاند که نمود آن را در هنر و معماری سنتی میتوان دید. با تحقیقاتی که در زمینه زیبایی شناسی انجام شده دو نوع زیبایی فرمال یا صوری و زیبایی نمادین یا سمبلیک شناسایی شده است که هر کدام مشخصههایی دارند. زیبایی فرمی بوسیله مولفههایی از قبیل نظم، هندسه، تناسب، هماهنگی، ریتم، تقارن و غیره نمود پیدا میکند و زیبایی سمبلیک از طریقرمز پردازی زیباییهای طبیعت در معماری حاصل میشود.در معماری مبتنی بر طبیعت که در اینجا به معماری سنتی شهر یزد اشاره شده است؛ میتوان تلاش معماران را در جهت دستیابی به هر دو نوع زیبایی شناختی دید.در معماری سنتی شهر یزد علاوه بر تلاش معماران در جهت مقابله با شرایط سخت آب و هوایی کمترین میزان دخل و تصرف و آسیب رسانی به طبیعت را دید و به طور واضح میتوان آن را معماری مبتنی بر طبیعت دانست. چرا که در معماری مبتنی بر طبیعت ، معماری کاملا تحت تاثیر طبیعت است و هماهنگی همه جانبهای با آن دارد. در قرآن نیز به رابطه هماهنگ میان انسان وطبیعت تاکید شده است. و در این نوع معماری است که انسان میتواند در کالبد بنا طبیعت را ببیند. و بی شک تلاش برای چنین معماری در معماری و شهرسازی معاصر بسیار حائز اهمیت است زیرا معماری که هم بتواند خود را با طبیعت هماهنگ کند و همدارای جنبههای زیبایی شناسانه باشد بسیار ماندگار خواهد بود. روش کلی بکار رفته در این تحقیق تطبیق مبانی نظری زیباشناختی در بافت سنتی شهر یزد به عنوان معماری مبتنی بر طبیعت میباشد که در جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانهای و در بررسی تطبیقی نمونه موردی از روش میدانی و مشاهده استفاده خواهد شد.

Keywords:

زیبایی شناسی , معماری , طبیعت , بافت سنتی , یزد