تولید گندم حاوی کروموزوم جایگزین5Eb و شناسایی مقدماتی ساختار کروموزومی آن

شوری از مشکلات اساسی تولید محصولات زراعی می باشد. اصلاح خاک، زهکشی و کنترل آب برای تقلیل گسترش شوری خاک نیازمند صرف هزینه های بالای مهندسی و مدیریتی است . استراتژی جایگزین، اصلاح و کشت گیاهان متحمل به شوری است. گندم اولین غله دنیا و ایران است که نیاز به تولید و اصلاح واریته های مختلف آن بیش از پیش با کمک ژنهای خارج از گونه زراعی گندم احساس می شود. لاینهای آمفی پلوئید تریتی پیرم (تلاقی بین ارقام گندم زراعی بعنوان پایه مادری و علف شور ساحل بعنوان پایه پدری ) تولید و مقاومت قابل توجهی به شوری در محیط هیدروپونیک حاوی نمک سدیم نشان داده و در آزمایشات زراعی نیز در استان کرمان سازگاری مناسبی از خود نشان داده است. در این بررسی هدف تولید ارقام گندم حاوی کروموزوم 5Eb و حامل ژنهای مقاومت به شوری است. لذا از پنج لاین تریتی پیرم اولیه و شش رقم گندم اصلاح شده در یک برنامه دورگ گیری اقدام به تولید نسل F1 و F2 گردید و نتایج حاکی از گیاهان 42 کروموزومی در نمونه های میتوزی نسل F1 بود ولی در نسل F2 ناپایداری کروموزومی در نمونه های میتوزی به صورت آنیوپلوئیدی از 35 تا 47 کروموزوم را نشان دادند. بطوریکه در بررسی نمونه های میوزی نسل F2 مقداری عدم همولوژی کروموزومی شامل کروموزوم های یونی والانت و بی والانت میله ای مشاهده گردید.

Keywords:

تنش شوری , آمفی پلوئید , تریتی پیرم , گندم زراعی , کروموزومEb5 , علف شور ساحل