بررسی تلفات انتقال آب و مدیریت بهره برداری در کانالهای بتنی شبکه آبیاری سد بیدواز اسفراین

تعیین تلفات آب در سیستم های آبیاری با مقیاس بزرگ نه تنها از نقطه نظر برنامه ریزی آبیاری و تخصیص بهینه منابع آبی محدود بلکه برای بهره برداری پایدار از سیستم نیز مهم است. در شبکه آبیاری سد بیدواز برای انتقال و توزیع آب بجای کانال از لوله استفاده شده ما در محدوده قلعه تاریخی بلقیس در داخل این شبکه، به علت عدم صدور مجوز حفاری، از کانال های بتنی استفاده شده است. تحقیق حاضر در محدوده مذکور و به منظور بررسی تلفات آب درکانال های احداث شده انجام شده است. در این تحقیق با اندازه گیری سرعت با استفاده از مولینه و تعیین دبی در کانال های انتخاب شده، تلفات انتقال آب با استفاده از روش جریان ورودی- خروجی تعیین شده است. با این روش کلیه تلفات انتقال آب از قبیل تلفات ناشی از نشست آب در مسیر کانال، تلفات آب در بنیه های کانال، تلفات ناشی از عدم دقت در اندازه گیری و تحویل آب در دریچه های آبگیر و تلفات ناشی از تبخیر آب در کانالها لحاظ می شود. نتایج این پژوهش نشان داد که تلفات انتقال آب در کانال های L1و L2 در هر کیلومتر طول کانال به ترتیب 6/12 و 4/34 ‏درصد و متوسط تلفات انتقال آب در کانال های محدوده مورد مطالعه در هر کیلومتر طول کانال 5/23 ‏درصد می باشد. بر اساس نتایج مذکور و همچنین مسائل فنی و اجتماعی در رابطه با بهره برداری از شبکه، دستور العمل لازم برای مدیریت بهره برداری بهینه و کاهش تلفات آب از کانالهای بتنی در شبکه آبیاری ارائه شده است.

Keywords:

تلفات انتقال آب , سد بیدواز , شبکه آبیاری , کانالهای بتنی , مدیریت بهره بردای