نشانه شناسی در معماری سقاخانه ها از دیدگاه پیرس

نشانه شناسی یک رویکرد علمی در حوزه مطالعات فرهنگی و ابزاری کارآمد در تحلیل فضاهای معماری و شهرسازی است. نشانه شناسی مطالعه نشانه ها و نمادها است که به کمک آن به تحلیل و ارزیابی هویت و استعاره در فضاهای معماری می پردازد. سقاخانه ها یکی از بناهای مذهبی است که از دیرباز مورد توجه قرار گرفته است، آن ها از نظر مسلمانان و بویژه اهل تشیع همواره از جایگاهی مکرم و حرمتی خاص برخوردار بوده اند. سقاخانه ها را در حیاط مساجد و امام زاده ها و مکاتب جای می دادند و می توان آن ها را از جمله پدیدارهای اجتماعی _ مذهبی با قدمت دیرینه نامید که در آن ها آب عنصر حیات بخش بوده است. در مقاله حاضر پس از بیان مفاهیم نشانه شناسی و بررسی نظریات و تئوری ها بیان شدهتوسط چارلز ساندرز پیرس به تحلیل فضای سقاخانه ها پرداخته شده است. نمونه های موردی در این پژوهش تعدادی از سقاخانه ها تهران قدیم می باشد. روش تحقیق، تاریخی تفسیری و استدلال استنتاجی بوده و روش جمع آوری اطلاعات اسنادی و مطالعه میدانی است. ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و سایت های اینترنتی می باشد. در نتیجه با بررسی نمونه های مورد مطالعه و به کارگیری نشانه شناسی از دیدگاه پیرس عناصر سقاخانه شامل جنبه های نمادین ، شمایلی ، نمایه ای می باشد.

Keywords:

نشانه شناسی , معماری , پیرس , سقاخانه , تهران