تحقیقات بازاریابی (MARKET RESEARCH) یکی از مراحل مهم در
فرایند بازاریابی است . در
تحقیقات بازاریابی ارتباطبین مصرف کنندگان ، خریداران ، عامه مردم و مدیران بازاریابی ازطریق تبادل اطلاعات فراهم میشودو از تجزیه وتحلیل اطلاعاتبه دست آمده می توان فرصتها و یا تهدیدهای بازار را شناسایی کرد با استفاده از این تحقیقات می توان اطلاعات مختلفی مانندکیفیت محصولات ، رنگ ، اندازه ، نوع بسته بندی ، زمان تحویل ، روش قرارداد، مزایای تولیدات و خدمات رقبا، ارزیابی قبلی ازتولید محصولی جدید و خدمات پس از فروش را جمع آوری و باتوجه به نظر مصرف کنندگان می توان تغییرات لازم را درفرایندهای مختلف شرکت اعمال کرد. مصاحبه ، استفاده از پرسشنامه کتبی حضوری یا غیرحضوری و مصاحبه تلفنی روشهاییهستند که به طور رایج برای جمع آوری نظرات مشتریان بالقوه یا بالفعل درباره کیفیت محصولات یا خدمات شرکتها وسازمانهامورداستفاده قرار می گیرند (1). اما با توجه به امکانات ارتباطی جدید در شبکه اینترنت ، امروزه تکنیک جدیدی برای جمع آورینظرات افراد مورداستفاده قرار می گیردکه نام دارد (2). در این تکنیک نظرات افراد درباره محصولات یا خدمات از طریق فرمپرسشنامه ای که بااستفاده از محیط وب (WEB) درشبکه اینترنت به وجود آمده است اخذ گردیده و سپس مورد تجزیه وتحلیلقرار می گیرد.این تکنیک هم توسط شرکتهایی که دارای فعالیتهای موازی در شبکه اینترنت و هم شرکتهایی که صرفا به صورتالکترونیکی فعالیت می کنند مورداستفاده قرار گرفته است . به نظر می رسد که تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایرانی نیز در شرایطکنونی بازارجهانی و روند جهانی شدن اقتصاد باید توجه بیشتری به تحقیقات بازار داشته و از این رو می تواند باتوجه به پوششوسیع شبکه اینترنت وگسترش روزافزون آن ، ابزاری قوی و کم هزینه برای دستیابی به اطلاعات بازارهای مختلف باشد،در اینمقاله سعی گردیده است تا ضمن معرفی تکنیک فوق ، مزایا و محدودیتهای آن ارائه شده و نیز مثالهایی از کاربرد آن در تحقیقاتبازار که توسط شرکتهای مجازی بازاریابی در شبکه اینترنت انجام شده است مطرح شود. جهانی شدن اقتصاد و لزوم تلاش بیشترتولیدکنندگان و صادرکنندگان ، توجه بیشتر به بازاریابی علمی در سطح منطقه ای و بین المللی را ضروری ساخته است . گسترششبکه اینترنت در کشورهای مختلف زمینه ساز توسعه تجارت الکترونیکی گردیده است . تحقیقات بازار نیز که به عنوان یکیازمراحل بازاریابی درنظر گرفته می شود، امروزه با استفاده از تکنیک تحقیق پیمایشی الکترونیکی قابل انجام است و باتوجه بهمزایای این تکنیک نسبت به شیوه های سنتی ، کاربرد زیادی در تجارت الکترونیکی یافته است . شرکتهای ایرانی که درحال برنامهریزی توسعه صادرات خود به کشورهای دیگرهستند و نیز قصد ارتقای کیفی محصولات و خدمات خود را دارند همواره باید بهبررسی مستمر و منظم نظرات مشتریان خود اقدام کنند تا از این طریق بتوانند طراحی متناسب با نیازهای بازار را در مدیریت خودمدنظر داشته باشند و بهترین تکنیک در بازارهای الکترونیکی شونده استفاده از تحقیق پیمایشی الکترونیکی در تحقیقات بازار است.