آلودگی عبارت است از هر گونه تغییر در ویژگی های اجزاء متشکل محیط، به طوری که استفاده پیشین از آنها ناممکن گردد . و به طور مستقیم یا غیر مستقیم منافع و حیات موجود زنده را به مخاطره اندازد.هوای آلوده به معنای ، اضافه شدن هر ماده ای که تا حدی ، خواص فیزیکی و شیمیایی هوای تمیز را تغییر می دهد پس از این رو میتوان ،آلودگی هوا و مواد آلاینده موجود در هوا را به چند طریق تقسیم بندی نمود: از نظر منشاء
آلودگی ، از نظر حالات فیزیکی آلاینده ، از نظر شیمیایی ، از نظر فیزیولوژیکی ، از نظر فرم
آلودگی . حال با دانستن این تقسیم بندی ، به عواملی که بر
آلودگی هوا تأثیر می گذارند را مشخص میکنیم :خصوصیات هواشناسی ، شکل توپوگرافی ، خصوصیات آلاینده ها ، روش انتشار آلاینده ها . منابع آلوده کننده هوا را به صورت زیر می توان تقسیم بندی کرد : منابعنقطهایکهثابتمیباشند ، منابعسطحیکه میتوانندثابتویامتحرکباشند و منابعخطیکهمتحرکمیباشند. در میان این منابع ، پنج نوع از مواد به عنوان آلوده کننده های عمده هوا شناخته شده اند که باعث بوجود آمودن 90% از عوامل
آلودگی هوا می شوند . این پنج مورد عبارتند از : 1-کربن منوکسید (CO) 2- اکسید های نیتروژن (NOX) 3 - هیدروکربن ها (HC) 4 - اکسیدهای سولفور(SOX) 5 - ذرات معلق(ذرات) . برای
پایش الاینده های ناشی از فرایند های صنعتی در شاخه ی
الاینده های ثابت روش های کلی زیر مد نظر میباشد که هر کدام به صورت مجزا و کامل در متن مقاله شرح داده شده است که عبارتند از : تغییر در مراحل عملیات کارخانه ، تغییر در سوخت ، نصب وسایل
کنترل ذرات و گازها . در شاخه ی دیگر که مربوط به
الاینده هایی از منابع سیار میباشد ، وسایل نقلیه نظیر خودرو ها ، موتور سیکلت ها ، خودروهای دیزلی از مهترین منابع تولید کننده این بخش میباشند که چهار نظریه جهت
کنترل آلودگی حاصل از اتومبیل ها مطرح گردیده است . در فصل سوم مقاله ، گزارش پیشرفت کار برنامه جامع کاهش
آلودگی هوای چند شهرهای آلوده کشور در محور صنعت برای
الاینده های ثابت و محور وسایل نقلیه در بخش
الاینده های سیار به طور کامل شرح داده شده میباشد درپایان به خارج از این برنامه های جامع نیز پرداخته شد که شامل : جلوگیری ازتردد خودروهای دودزا در سطح شهر تهران ، گاز سوز کردن صنایع و منابع خانگی - تجاری و استفاده از گاز طبیعی بوده. با توجه به اهمیت
آلودگی هوا و خطر این مواد آلاینده در حفظ محیط زیست و موجودات زنده و تاثیر آن بر چرخه ی حیات پیشنهاداتی ارائه شده است که به شرح ذیل میباشد : گسترش حمل ونقل عمومی ( مترو و اتوبوس گازسوز ) ، تقویت نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ( راهنمائی و رانندگی ) و برخورد جدی با آلوده کننده ها ، تسریع در گوگرد زدائی از گازوئیل ، احداث مراکز مکانیزه معاینه فنی در شهرها باتوجه به ظرفیت خودروهای در حال تردد ، حذف یارانه انرژی ( بنزین ) و کم کردن فاصله قیمت بنزین معمولی و سوپر ، تعیین قیمت گازطبیعی در حد انگیزش و... برای آنکه بتوان شاخص یکنواختی را در سطح ملی برای وضعیت
آلودگی هوا بکار برد ، مطالعات زیادی توسط متخصصین صورت گرفته ، تا گزارش روزانه
آلودگی هوای یک منطقه بر پایه اطلاعات بدست آمده از شبکه اندازه گیری و بررسی کیفیت هوا با آن بیان گردد . این شاخص را ، شاخص استاندارد
آلودگی PSIمی نامند. ، از این رو به بررسی ایستگاه های
پایش آلودگی هوا مستقر در سطح کشور از نظر تعداد ، نوع ، محل استقرار و ... در فصل چهارم پرداخته ایم. امید است که اینجانب توانسته باشم با عنایت و توفیق الهی; از طریق گرد آوری و نگارش ، مقاله ای مناسب و کارا نگاشته باشم .