بررسی اثر آموزش عالی بر رشد اقتصادی در کشورهای با شاخص اقتصاد دانش بنیان بالا در مقایسه با کشورهای با شاخص اقتصاد دانش بنیان پایین

افراد با تحصیلات بالا و ماهر برای خلق، اکتساب، انتشار و استفاده کار آمد دانش که باعث افزایش بهره وری کل عوامل و در نتیجه رشد اقتصادی می شود ضرورت دارند. اقتصادهای پیشرفته، تحقیقات دانشگاهی سهم بالایی از تحقیق و توسعه بومی را به خود اختصاص می دهد. بلا به هرچه سطح تحصیلات افراد یک جامعه بالا باشد گرایش آن ها به پیشرفت در زمینه فناوری افزایش خواهد یافت. این مسئله خود باعث ایجاد حساسیت تقاضای داخلی برای کالاهای پیشرفته و با کیفیت بالا می شود که به نوبه خود، بنگاه های داخلی را تشویق به نوآوری و طراحی کالاهای پیشرفته تر، چه از نظر فنی و چه از نظر فرآیندهای کلیدی می کند. در این پژوهش تأثیر تحصیلات آموزش عالی بر رشد اقتصادی کشورهای اقتصاد دانش بنیان بالا و کشورهای با شاخص اقتصاد دانش بنیان پایین مقایسه می شود. برای دستیابی به این هدف شاخصی با عنوان ساختار نسبت تحصیل کرده های آموزش عالی به کل جمعیت تحصیل کرده (اعم ابتدایی، متوسطه و دانشگاه) معرفی می گردد از داده های ترکیبی ( پانل دیتا ) برای دوره زمانی 1٬980 تا 2٬010 و از روش تخمین گشتاور های تمیم یافته GMM استفاده شده است. نمونه مورد بررسی شامل 25 کشور با دانش اقتصادی پایین و 35 کشور با دانش اقتصادی بالا می باشد. براساس نتایج به دست آمده در کشورهای با دانش اقتصادی پایین، آموزش عالی تاثیر مثبت و معنی داری بر رشد تولید ناخالص داخلی داشته است درحالی که تأثیر آموزش و پرورش ابتدایی و متوسط ناچیز بوده است که در کشورهای با دانش اقتصادی بالا، تاثیر آموزش عالی بر رشد اقتصادی بیشتر از تأثیر آموزش ابتدایی و متوسطه به رشد اقتصادی بوده است.

Keywords:

رشد اقتصادی , اقتصاد دانش بنیان , داده های ترکیبی , روش گشتاورهای تعمیم یافته