مطالعه تنوع گونه ای و توزیع جغرافیایی حلزون های خانواده لیمنه ایده در استان آذربایجان غربی

گونه های مختلفی از حلزون های آب شیرین پولموناتا در خانواده لیمنه ایده به عنوان میزبان واسط مراحل نوزادی ترماتودهای دی ژنه آ از جمله در فاسیولوزیس انسان و دام مطرح می باشند. بنابراین مطالعه حاضر به منظور تعیین تنوع گونه ای حلزون های لیمنه ایده و الگوی پراکنش جغرافیایی آنها در استان آذربایجان غربی و نیز نقش عوامل فیزیک و شیمیایی بر آن ها انجام شد. در این تحقیق از سه منطقه شمال، مرکز و جنوب استان آذربایجان غربی در دو ناحیه دشت )35 ایستگاه( و کوهستان )10 ایستگاه( در فصول بهار و پاییز نمونه برداری به روش ساده به عمل آمد. در مجموع 3741 عدد حلزون زنده راست گردش جنس لیمنه آ جمع آوری و شناسایی شدند. تنوع گونه ای حلزون ها gedrosiana.L( 02/71 درصد، گونه غالب(، stagnalis.L( 89/14درصد(، trancatula.L)97/7 درصد(، auricularia.L( 64/5 درصد( و palostris.L( 48/0 درصد( بود. توزیع جغرافیایی حلزون های لیمنه ایده، در ناحیه دشت در 22 منطقه و در کوهستان در 6 منطقه ثبت گردید. بر اساس یافته ها در زیست گاه حلزون های لیمنه ایده، دامنه دمایی حضور حلزون های لیمنه ایده در استان آذربایجان غربی در دمای 15 درجه سانتی گراد تا دمای 34 درجه سانتی گراد در دو ناحیه کوهستان و دشت بود، تنوع گونه ای لیمنه آ اوریکوالریا، لیمنه آ ترونکاتوال و لیمنه آ پالوستریس از pH اسیدی تا مختصر قلیایی بود. در حالی که حضور دو گونه gedrosiana.Lو stagnalis.L در pH قلیایی ثبت گردید. دامنه تغییرات هدایت الکتریکی µS 3680-312 و درجه شوریL/g 885/1-146/0 برای حلزون های لیمنه ایده از مناطق مختلف استان آذربایجان غربی ثبت گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که با توجه به تنوع گونه ای حلزون های لیمنه ایده در منطقه و نقش آنها در تداوم چرخه زندگی گونه های فاسیوال، مطالعات تکمیلی برای تعیین شیوع آلودگی آنها در حلزون های لیمنه ایده و نقش هر یک از آنها در انتقال آلودگی مورد نیاز است.

Keywords:

حلزون , لیمنه ایده , فاسیوال , آذربایجان غربی