گستره شواهد موجود مکتوب و غیر مکتوب فضائی – کالبدی معاری و شهرسازی ایران پیش از اسلام

شهر و شهرنشینی در ایران پیشینه ای چند هزار ساله و تقریباٌ مستمر دارد. شهرهای ایران همواره هم محل استقرار دستگاه های حکومت و سکونت کارگزاران اداری و نظامی، هم مرکز تولید و تجارت و محل سکونت پیشه وران و سوداگران و هم استقرار نهادها و متولیان مذهبی بوده اند. ویژگی ها و روابط این سه بخش و گروه های مرتبط با آنها روی هم رفته هویت جماعات و گروه های شهری و سرشت سیاسی شهرها را شکل می داده است. هویت ساختاری شهرها با سه مقوله ی مکان (جغرافیا)، فضا (شبکه ها و روابط اجتماعی) و زمان (تاریخ) پیوندی دقیق دارند و از ویژگی ها و تحولات این سه مقوله متأثر می شوند. بر این اساس، مکانها و محیط های با دوام زندگی اجتماعی نظیر خانواده، محله، روستا، شهر و همچنین تعلقات بادوام اجتماعی، نظیر صنف، قشر، طبقه و کشور هر کدام می توانند عرصه ای برای شکل گیری، تداوم و تحول هویت و به تبع آن زمینه ای برای بررسی مسائل مربوط به هویت معماری و شهرسازی ایرانی باشد.

Keywords:

شهر , ساختار اجتماعی , هویت , معماری