تحلیل نقش شهرهای کوچک در توسعه روستایی (مطالعه موردی شهرستان رودبار)

امروزه موضوع نابرابری و عدم تعادل فضایی میان مناطق روستایی و شهری از مباحث مهم برنامهریزان منطقهای است. برای توازن بخشیدن و کاهش نابرابری نقاط روستایی توجه به شهرهای کوچک یکی از راهکارهای تعادل بخشی به این وضعیت است. مقاله حاضر با روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از روشها و مدلهای کمی مانند ضریب مکانی (LQ (و شاخص مرکزیت به تحلیل عملکرد شهرهای شهرستان رودبار میپردازد. در این مقاله اهدافی چون تبیین رابطه بین کارکرد نقاط شهری در خدمات رسانی به نواحی روستایی شهرستان، رتبهبندی برخورداری خدمات و تعیین سطوح توسعهیافتگی روستاهای حوزه نفوذ مستقیم شهرهای شهرستان رودبار مورد توجه است. ضریب مکانی (LQ (مشخص نمود که شهرستان رودبار در زمینه کشاورزی و صنعت دارای ضریب (LQ (بالاتر از یک بوده و صادر کننده محصولات تولیدی میباشد اما از نظر خدمات (LQ (پایینتر از یک بوده ونشان دهنده وابستگی به شهرستانهای دیگر است. بر اساس شاخص مرکزیت، ساکنان حوزه نفوذ مستقیم شهرهای رودبار، لوشان، منجیل، رستمآباد و برهسر از نظر سطح بندی روستاهای حوزه نفوذ مستقیم خود دارای نظم هستند و شهرهای جیرنده و توتکابن از این نظم در سطح بندی روستاهای حوزه نفوذ مستقیم خود محروم هستند. این شهرها به غیر از انجام ارتباط اجباری اداری و سیاسی که موجب وابستگی روستا به شهر میشود درسایر موارد چون مناسبات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی علاوه بر شهرهای خود به شهرهای دیگر شهرستان نیز مراجعه میکنند.

Keywords:

شهرهای کوچک , کارکرد شهر , توسعه روستا , ضریب مکانی (LQ ) , شاخص مرکزیت , شهرستان رودبار