بررسی نسبت های مختلف برگ بلوط و یونجه برکمیت وکیفیت لیاف تولیدی بزغاله های نر مرخز کردستان

پرورش بز مرخز به منظور اصلی تولید الیاف موهر , یک حرفه قدیمی در منطقه کردستان ایران محسوب می شود که در مراتع جنگلی پوشیده از درختان بلوط شکل گرفته است به نحوی که بخش عمده ای از خوراک آن با استفاده از سرشاخه بلوط تامین می گردد . تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر نسبت های برگ بلوط و یونجه بر کمیت و کیفیت الیاف پوششی بز مرخز انجام گرفت . بدین منظور تعداد 25 رأس بزغاله نر که دورهء شیرخوارگی را پشت سر گذاشته بودند در قالب یک طرح بلوک های کاملا تصادفی به مدت 210 روز تحت 5 تیمار مورد آزمایش قرار گرفتند .تیمارها به ترتیب عبارت بودند از : 1) 100 % برگ بلوط (شاهد)، تیمار 2) 25% برگ بلوط و 75% یونجه ، تیمار 3) 50% برگ بلوط و 50% یونجه، تیمار 4) 75% برگ بلوط + 25% یونجه و تیمار 5) 100 % یونجه . در طول دوره آزمایش میزان مصرف خوراک , تغییرات وزن زنده دامها و خصوصیات کمی و کیفی الیاف اندازه گیری شد . نتایج مربوط به آزمایش تغذیه ای نشان داد که میزان ماده خشک مصرفی , تغییرات وزن زنده بزغاله ها, میزان الیاف تولیدی و خصوصیات آن تحت تاثیر نسبت برگ بلوط و یونجه مورد مصرف در جیره غذایی قرار گرفته است . تیمار شاهد که 100 درصد از خوراکش برگ بلوط تشکیل شده بود در تمام ماههای آزمایش کمترین میزان ماده خشک مصرفی را داشت (0/05>P) . و تیمار دریافت کننده مخلوط برگ بلوط و یونجه (50:50) بیشترین میزان ماده خشک مصرفی را به خود اختصاص داد . از نظر رشد بدن نیز بزغاله هایی که فقط از برگ بلوط تغذیه نموده بودند کمترین رشد را نشان دادند (0/05>P) . خصوصیات الیاف تولیدی مانند وزن کل بیده یا الیاف تولیدی ,راندمان ,طول و قطرالیاف نیز تحت تاثیر نوع خوراک قرار گرفت به نحوی که مصرف برگ بلوط به عنوان تنها خوراک مصرفی , کمترین وزن بیده و پایین ترین راندمان و کوتاه ترین طول الیاف در بزغاله های نر را سبب گردید (0/05>P) . اما کیفیت الیاف تحت تاثیر نوع خوراک قرار نگرفت .به طور کلی از اطلا عات بدست آمده می توان چنین نتیجه گرفت که با مصرف یونجه در تغذیه بزغا له های مرخز رشد روزانه و میزان الیاف افزایش می یابد در عین حال خصوصیات کیفی الیاف تحت تاثیر قرار نمی گیرد .

Keywords:

برگ بلوط , یونجه , عملکرد , بزغاله نر مرخز , الیاف دامی , کردستان