اثربخشی گروه درمانی شناختی- رفتاری بر احساس گناه مراقبان خویشاوند مبتلایان به آلزایمر

با توجه به افزایش جمعیت سالمندان، افزایش شیوع بیماری آلزایمر یک نگرانی عمده مرتبط با سلامت در جهان محسوب می شود. در سال 2016 حدود 27 میلیون نفر در سراسر جهان به بیماری آلزایمر مبتلا بودند و انتظار می رود این تعداد تا سال 2050 به چهار برابر افزایش یابد از آنجا که بیماران مذکور به دلیل اختلال های شناختی و رفتاری در برآورده کردن نیازهای خود دچار مشکل هستند، بخش عمده ی مسئولیت مراقبت از فرد مبتلا به آلزایمر بر عهده ی اعضای خانواده می باشد، این گروه مهم ترین منبع مراقبتی برای بیماران و سیستم مراقبت بهداشتی محسوب می شوند. خانواده دارای کلیتی است که تحت تاثیر کنش متقابل عناصر مختلف یا اعضای آن قرار می گیرد. عضو مشکل دار خانواده به عنوان یکی از نشانه های آسیب شناختی خانوده تلقی می شو. یکی از پیامد های ناشی از مراقبت های طولانی مدت بروز برخی از اختلال های روانشناختی از قبیل احساس گناه می باشد. برای اعضای خانواده ها کاملا طبیعی است که احساس گناه نمایند، برای رفتارهایی که در گذشته با بیمار داشته اند، برای شرمنده شدن از رفتارهای ناشایست با بیمار، برای عصبانی شدن از بیمار، برای آرزو کردن در مورد نداشتن مراقبت از بیمار یا اندیشیدن در مورد فرستادن بیمار به خانه ی سالمندی که بعضی پیش پا افتاده و برخی بحرانی است. گاهی اوقات افراد احساس می کنند ه بیمار، خود باعث می شوند که آن ها احساس گناه کنند. مشکلی که با داشتن این احساسات گناه ایجاد می شود این است که اگر علت آن ها تشخیص داده نشوند و درمان به موقع صورت نگیرد باعث می شود که افراد نتوانند تصمیمات مناسبی برای آینده بگیرند اقدامات صحیح را برای بیار و بقیه اعضای خانواده انجام ندهند. احساس گناه هیجان ناسازگاری است که به آسانی اصلاح پذیر نیست و باعث استرس، بازداری و آسیب روانی شدید در فرد می شود. نتاجی پژوهش های متعدد حاکی از تاثیر مثبت گروه درمانی شناختی- رتاری در کاهش احساس گناه است. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی گروه درمانی شناختی- رفتاری بر احساس گناه مراقبان خویشاوند مبتلایان به آلزایمر بود. این پژوهش مطالعه ای نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود . جامعه آماری پژوهش مراقبان خویشاوند مونثی بودند که از بیماران مبتلا به آلزایمر تحت پوشش انجمن آلزایمر ایران در سال 1390 مراقبت می کردند، 32داوطلب به شیوه در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دوگروه آزمایش و کنترل گماشته شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه های احساس گناه کلی و احساس گناه مراقب بود که دردو مرحله پیش آزمون، پس آزمون به وسیله دو گروه تکمیل گردید. جلسات درمان به مدت 14جلسه به طول انجامید. به منظور تجزیه تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی(تحلیل کوواریانس، تحلیل کواریانس چند متغیره) استفاده شد. نتایج نشان داد میزان احساس گناه کلی و احساس گناه مراقب پس از گروه درمانی شناختی- رفتاری در گروه آزمایش نسبت به پیش آزمون و گروه کنترل به طور معناداری کاهش یافته بود(1 0/0>p). در تبیین این یافته ها می توان به دلایل گوناگونی اشاره کرد، یک دلیل به آثار مفید گروه درمانی برمی گردد. گروه درمانی به افراد کمک می کند تا مهارت های اجتماعی موثری را بیاموزند، سپس آموزه هایشان را روی دیگر اعضای گروه امتحان کنند. آنان از مشاهده مشکلات دیگران که مشابه یا شاید شدیدتراز مشکلات خودشان است، احساس راحتی و دلگرمی می کنند.بر اساس یافته های پژوهش حاضر گروه درمانی شناختی- رفتاری می تواند باعث کاهش احساس گناه کلی و احساس گناه مراقب در مراقبان خویشاوند مبتلایان به آلزایمر شود و به عنوان یک درمان کم هزینه برای مراقبت کنندگان خویشاوند مبتلایان به آلزایمر و سایر گروه های مراقبت کننده مبتلایان به بیماری های مزمن پیشنهاد می شود.

اثربخشی گروه درمانی شناختی- رفتاری بر احساس گناه مراقبان خویشاوند مبتلایان به آلزایمر Keywords:

گروه درمانی شناختی- رفتاری , احساس گناه , مراقبان , آلزایمر