ارزیابی شدت بیابان زایی با تأکید بر معیار فرسایش بادی با روش FAO -UNEP در اراضی کشاورزی (مطالعه موردی: منطقه علاء)

فعالیت زیاد باد و به دنبال آن فرسایش بادی (تحت تأثیر عواملی چون وضعیت خاص توپوگرافی، اقلیمی و در نتیجه پوشش محافظ اندک سطح خاک)، در منطقه علاء، شهر سمنان و روستاهای اطراف آن را در معرض پیامدهای نامطلوب فرسایش بادی قرار داده است. در منطقه علاء، فرسایش بادی سبب تجمع و حرکت ذرات ماسه در روستاها، اراضی زراعی، کانال های آبیاری و تأسیسات صنعتی شده و خسارات سنگینی را وارد کرده است. از این رو همواره کنترل فرسایش بادی مورد توجه مسئولین و دست اندرکاران منطقه و شهر سمنان بوده است. با توجه به اینکه کنترل این پدیده بدون شناخت کامل، ارزیابی شدت و مشخص کردن عوامل آن امکان پذیر نیست. دراین مطالعه شدت فرسایش بادی را به روش FAO-UNEP در منطقه علاء در واحد اراضی کشاورزی در منطقه علاء را بررسی کردیم که با امتیاز 22/8 دارای شدت فرسایش بادی متوسط می باشد و مهمترین شاخص در این اراضی میانگین سرعت باد در ارتفاع 2 متری (متربرثانیه) می باشد. در صورت اقدامات کنترلی و پیشگیری فرسایش بادی مانند احداث بادشکن در اطراف مزارع و اقداماتی از قبیل شخم مناسب و در جهت عمود بر شیب زمین، جلوگیری از چرای مفرط دام، جلوگیری از آیش طولانی مدت، احداث بادشکن در اطراف مزارع و عمود بر مسیر باد غالب در واحد اراضی کشاورزی، ترویج مدیریت زراعی در بینزارعین و دامداران حوزه مورد نظر خطر چشم گیری این منطقه را تهدید نمی کند.

Keywords:

بیابان زایی , فرسایش بادی , بیابان علاء , اراضی کشاورزی , FAO-UNEP