ارزیابی کیفیت آبخوان دشت بجنورد با استفاده از نمودارهای کیفی و نقشه های هم میزان برای مصارف شرب، کشاورزی و صنعت

در این پژوهش کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت بجنورد براساس داده های شهریورماه سال 1392 مورد ارزیابی قرار گرفت. از 17 حلقه چاه، نمونه برداری و پارامترهای pH، هدایت هیدرولیکی، کل جامدات محلول، سختی کل، دما، سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، کلر، سولفات و بیکربنات اندازه گیری شددند. از این داده ها برای محاسبه شاخص های نسبت جذبی سدیم، لانژلیه و رایزنر و رسم نمودارهای پایپر، شولر و ویلکاکس با کمک نرم افزار Aquachem استفاده گردید. همچنین پهنه بندی کلر و هدایت هیدرولیکی برمبنای روش درون یابی IDW تهیه شد. براساس نمودار پایپر، تیپ و رخساره غالب دشت، بیکربناته سدیک تعیین شد و براساس نمودار ویلکاکس در کلاس غالب C3S1 قرار گرفت که رده کیفی متوسط برای مصارف کشاورزی می باشد. براساس استاندارد شولر نیز کیفیت غالب دشت برای شرب قابل قبول ارزیابی شد. همچنین براساس شاخص های لانژلیه و رایزنر اکثر نمونه ها کیفیت رسوبگذار دارند. به طور کلی روند تغییرات کیفیت منابع آب مورد مطالعه در نقشه ها و نمودارهای ارایه شده بیانگر این است که کیفیت این منابع از جنوب غربی به سمت شمال و شمال شرقی و مرکز دشت کاهش می یابدکه با جهت جریان های زیرزمینی تطابق دارد. بخش اعظم سطح محدوده مطالعاتی را سازندهای سخت آهکی و دولومیت های سازند تیرگان پوشش داده است. به همین دلیل واحدهای کربناته این منطقه از پتانسیل آبی بالایی برخوردار هستند.

Keywords:

آب زیرزمینی , IDW , رایزنر , لانژلیه , Aquachem