تبیین نقش معنوی بازار در شهرهای سنتی ایرانی و اسلامی

یکی از عواملی که در اسلامی و ایرانی شدن شھرھا خلل ایجاد می کند توجه صرف به کالبد فضاھای شھری در شھرھای اسلامی و ایرانی گذشته می باشد. درواقع تکرار این فضاھا و در نتیجه ایجاد شھری اسلامی ایرانی در زمان حال، بدون توجه به نقشی که برای این فضاھا در تفکر به وجود آورنده آنھا درنظر گرفت شده است غیر ممکن می نماید. بازار که در تاریخ شھرھای سنتی اسلامی و ایرانی جزء اصلی ترین ارکان و اجزاء اصلی شھر معرفی شده است برخلاف تفکر سرمایه داری، تنھا محلی برای سوددھی اقتصادی نیست. درواقع با نگاھی گذرا به ساختار بازار در این شھرھا ، درمی یابیم که این فضای شھری، ضمن فعالیت اقتصادی، تامین رسالت اخلاقی و فرھنگی جامعه را نیز به عھده داشته است، نقشی که در شھرھای امروز ما برای این فضا کمرنگ در نظر گرفته شده است و یا در برخی موارد به دست فراموشی سپرده شده است. بررسی نشان می دھد نقش معنوی تعریف شده برای بازار در تفکر اسلامی-ایرانی نحوه مکانیابی و ھمجواری این عنصر با دیگر عناصر در شھر را تحت تاثیر قرار داده است. ما در این مقاله به دنبال آشنایی با دیدگاه اسلامی و ایرانی نسبت به نقش بازار و فضاھای تجاری شھر می باشیم و به تبیین نقش معنوی آن در شھر می پردازیم و مکانیابی این عنصر شھری را با توجه به نقش معنوی آن در تفکر اسلامی و ایرانی مورد توجه قرار می دھیم تا از این راه برای ھمسو شدن فضاھای تجاری شھرھای امروز ایران با تفکر اسلامی ایرانی قدم موثری برداریم.

Keywords:

نقش بازار , تفکر اسلامی , بازار سنتی ایران , بازار سنتی اسلامی