تحلیل عوامل تاثیرگذار بر میزان استفاده از دوچرخه در حمل و نقل درون شهری (مطالعه موردی: شهر قاین)

امروزه پیشرفت جوامع بشری و به تبع آن رشد عبور و مرور و توجه ناکافی به سامانه حمل و نقل شهری منجر به بروز مشکلات ترافیکی، آلودگی های زیست محیطی و تاثیرات نامطلوب بر سلامت شهروندان شده است. در این بین ترویج شیوه های حمل و نقل غیرموتوری بویژه دوچرخه سواری در دستیابی به اهداف حمل و نقل پایدار و کاهش مشکلات بوجود آمده موثر خواهد بود. حال با توجه به ویژگی های منحصر به فرد دوچرخه (سرعت بالاتر، پیمایش بیشتر، کاهش توقف های اجباری و هزینه نسبتا کم و ...) استفاده از آن در سفرهای کوتاه و متوسط درون شهری می تواند در کنترل تقاضای حمل و نق و در نتیجه کاهش ترافیک و اثرات مخرب آن نقش بسزایی داشته باشد. در مسیر ترویج این شیوه نیز موانع بسیاری وجود دارد، که شناسایی این موانع و رفع آن که هدف اصلی این پژوهش نیز می باشد می تواند به توسعه حمل و نقل غیرموتوری کمک کند. در این پژوهش برای جمع آوری داده ها از روش اسنادی و به منظور دریافت نظرات شهروندان از طیف پنج گزینه ای لیکرت (خیلی موافق- خیلی مخالف) استفاده شده است (n=130). اطلاعات حاصل شده از نظرات شهروندان مورد تحلیل قرار گرفته و عوامل تدثیرگذار از این بابت مشخص شدند. نتایج پژوهش مجموعه ای از عوامل اجتماعی- اقتصادی و فیزیکی را نشان می دهد که تاثیر مستقیم بر تمایل شهروندان به استفاده از دوچرخه در حمل و نقل درون شهری دارد. همچنین با استفاده از تحلیل انجام شده در محیط spss مشخص شد افزایش تعداد افراد خانوار، افزایش تعداد دانش آموزان و دانشجویان در یک خانوار، افزایش تعداد خودرو در یک خانوار و سن افراد با افزایش تعداد دوچرخه در خانوار همراه است. پس با توجه به نتایج، اصلاحات فرهنگی و گسترش طرح هیا دوچرخه محور برای افزایش تمایل شهروندان به دوچرخه سواری و دستیابی به هدف مورد نظر پیشنهاد می شود.

Keywords:

دوچرخه , حمل و نقل پایدار , spss , اصلاحات فرهنگی