ارزیابی تنوع ژنتیکی و وراثتپذیری صفات کمی در ژنوتیپهای نخود تیپ کابلی در شرایط دیم

دانه گیاه نخود (.L arietinum Cicer (حاوی منبع مهم پروتیین بوده و نقش بارزی در رژیم غذایی انسان دارد. از اینرو آگاهی از روابط بین عملکرد و اجزای عملکرد در برنامههای بهنژادی نخود بسیار مهم و ضروری میباشد. مطالعه حاضر بهمنظور ارزیابی معیارهای عملکرد در نخود با استفاده از تجزیه خوشهای، تجزیه به عاملها و برآورد وراثتپذیریصفات انجام گردید. این مطالعه بااستفاده از 13ژنوتیپ نخود در ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابعطبیعی خرمآباد واقع در سراب چنگایی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار درسال زراعی 1393 -1392 اجرا گردید. ژنوتیپها شامل 11ژرمپلاسم و دو رقم اصلاحشده و محلی (آزاد و شاهد محلی گریت) بودند. صفات کمی اندازهگیریشده طبق پارامترهای آماری تجزیه و تحلیل گردید که در این راستا تجزیه واریانس نشان داد که صفات ارتفاع از اولینغلاف وتعداد غلاف پوک در بوته بیشترین تنوع را دارند. تجزیه بهعاملها، 19صفت زراعی را به چهار مولفه اصلی تفکیک نمودندکه مجموعا 72/78درصد از کل تغییرات در شرایط دیم را شامل میشدند؛ بهگونهای که عامل اول، دوم، سوم و چهارم بهترتیب 06/39درصد، 1/18درصد، 21/13درصد و 33/8درصد از کل تغییرات را بهخود اختصاص دادند. از طرف دیگر تجزیه خوشهای بهروش فاصله اقلیدسی، ژنوتیپها را بر اساس صفات مذکور در دو گروه تقسیمبندی نمود. اکثر صفات از وراثتپذیری بالایی برخوردار بودند و اختلاف پایینی بین ضریب تغییرات فنوتیپی و ضریب تغییرات ژنوتیپی وجود داشت که ایننتیجه حاکی از آن است که تغییرات بیشتر تحت تاثیر ساختار ژنتیکی بودند تا محیط.

ارزیابی تنوع ژنتیکی و وراثتپذیری صفات کمی در ژنوتیپهای نخود تیپ کابلی در شرایط دیم Keywords:

تجزیه بهعاملها , تجزیه خوشهای , نخود کابلی , وراثتپذیری