تبیین اصل برایت نسبت به قراربازداشت موقتبا توجه به قانون آ.د.ک 92

اصل برایت ، از بنیادی ترین اصول کلی حاکم بر دادرسی عادلانه و منصفانه در نظامهای نوین دادرسی کیفری است. مقصود از اصل برایت که در اصل 37 قانون اساسی وبند 2 ماده 14 میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و همچنین در ماده 11 اعلامیه جهانی حقوق بشر 1948 آمده این است که هر کس که به بزهکاری متهم شده باشد بی گناه محسوبخواهد شد تا وقتی که در جریان یک دعوای عمومی که در آن کلیه تضمینهای لازم برای دفاع او تامین شده باشد، تقصیر او قانونا محرز گردد. اصل برایت متضمن حسن نیت به رفتار اجتماعی دیگران و پرهیز از بدگمانی و سوء ظن به افراد و احترام به آزادیهای مشروع و حفظ حقوق شهروندی است که مرحله تحقیقات مقدماتی دادسرا را نیز دربر میگیرد . در رسیدگی های قضایی چنانچه برای اثبات جرم دلایل کافی وجود داشته باشد قاضی بر اساس آن دلایل به موضوع رسیدگی نموده و حکم قضیه را صادر می کند ولی مشکل جایی است که دلایل کافی برای اثبات جرم وجود ندارد، هنگامی که فردی به اتهام جرمی نزد مقام قضایی حاضر میگردد، این مقام پس از تفهیم اتهام به وی، با توجه به دلایل و قراین موجود در پرونده، ملزم به صدور یکی از قرارهای تامینی مذکور در قانون(ماده 217 ) میباشد. یکی از این قرارهای تامینی، قرار بازداشت موقت متهم است. در بازداشت موقت به رغم این که فرد هنوز در مرحله اتهام قرار دارد و هیچ جرمی از وی ثابت نشده است، لیکن آزادی وی سلب میگردد و باعث درد و رنج و رسوایی که از ویژگیهای خاص مجازات است برای وی می گردد،در حالیکه در روند تحقیقات مقدماتی ، اصل بر آزادی و عدم ایجاد محدودیت و ممنوعیت برای شخص متهم – که هنوز مجرمیت او به اثبات نرسیده – میباشد ( اصل برایت ). حال سوال این است که آیا مسیله بازداشت موقت مخالف اصل برایت است یا استثنایی بر آن یا اینکه با همدیگر تعامل دارند و هرکدام جایگاه مخصوص خود را دارند که در این خصوص به این نتیجه خواهیم رسید در تحقیقات مقدماتی اصل بر برایت است ولی در بعضی موارد ضروربراساس اصول عقلایی مانند قاعده تزاحم ،قاعده لاضررو... موقتا مورد استفاده قرار نمی گیرد درحالیکه همچنان اصل اولی ،اصل برایت پا برجاست (مواد 237 و 238)

Keywords:

اصل برایت , بازداشت موقت , قرارتامین , مجازات , متهم