لزوم بازیافت و استفاده مجدد از پسابها و روانابها در تأمین منابع آب مورد نیاز

رشد سریع جمعیت و بحران جدی منابع آب، به ویژه خشکسالی های اخیر، سازمانهای تامین کننده آب را مجبور به جستجو برای یافتن منابع جدید آب کرده است.از جمله راهکارهای موجود در این زمینه، بازیافت و استفاده مجدد از منابع آبی است که قبلا استفاده شده اند. بازیافت پسابها و روانابها، نه تنها در تأمین آب مورد نیاز برای مصارف مختلف سودمند است، بلکه سبب صرفه جویی در استفاده از آب آشامیدنی و نیز صرفه جویی در هزینه زیرساختها می گردد. همچنین این روانابها و آبهای جاری در محیط، مشکلاتی از قبیل ایجاد سیل و آلودگی محیط زیست را ایجاد می نمایند که با مهار و بازیافت این آبها، از چنین مشکلاتی نیز جلوگیری به عمل می آید. یکی از مهمترین کاربردهای فاضلابها و پسابهای تصفیه شده، استفاده در آبیاری محصولات کشاورزی و گلخانه ها به شمار می آید. استفاده از پسابهای تصفیه شده در کشاورزی، به دلیل دارا بودن مواد مغذی مورد نیاز گیاه- که سبب افزایش میزان تولید مصولات می شود- بسیار مفید می باشد. می توان گفت که استفاده مجدد از پسابها، تنها منبع اقتصادی برای استفاده از آب در کشاورزی است. همچنین از فاضلاب تصفیه شده برای مقاصد غیر شرب شهری مانند آبیاری فضاهای سبز شهرها، کنترل حریق، مصارف زیست محیطی و تفریحی، مصارف صنعتی، به ویژه برای خنک سازی، مصارف تجاری از جمله شستشوی ماشینها و همچنین در تغذیه مصنوعی سفره های آب زیر زمینی و حتی در مواقع لزوم، در تهیه آبهای آشامیدنی استفاده می شود. بنابراین از آنجا که استفاده از پساب تصفیه شده از لحاظ اقتصادی و فنی توجه پذیرتر از سایر گزینه ها بوده و از طرفی نیز راهکاری را برای دفع فاضلاب های تولیدی و جلوگیری از آلودگی محیط زیست فراهم می آورد، انجام مطالعات در این زمینه ضروری به نظر می رسد. البته لازم است در استفاده از فاضلاب های تصفیه شده به مسایل بهداشتی نیز توجه نموده و استانداردهای جامعی در این زمینه در کشور تدوین گردد. در این مقاله پس از مروری بر ادبیات تخصصی موضوع، به بررسی اهمیت و چگونگی بازیافت پسابها و فاضلابها و تشریح استفاده از آن در موارد مختلف پرداخته و مشکلات و راهکارهای مورد نیاز را شناسایی کرده و به بحث و نتیجه گیری می پردازیم.

Keywords:

آب , بازیافت , پساب , آلودگی , کشاورزی